KÖRFEZ GAZETESİ ve NURİ ÖZER

Körfez Gazetesi'nin 4 Haziran 1948 nüshası.
(kaynak: DAB CHP Arşivleri)

Ayvalık'ta peşinde olduğum bir kaç "şeyden" birisi de "Körfez Gazetesi" olmuştur. Ne yazık ki bugüne kadar tam koleksiyonuna erişemedim. 

AKP iktidarları döneminde açılan, "Cumhuriyet Halk Partisi" arşivi ile (ki geçen bunca zamana karşın başka parti açılmadı) "Ayvalık'taki cumhuriyet sonrası basın" hakkında bilgi sahibi olmaya çalışırken, Körfez Gazetesi hakkında ileride okuyacağınız bazı belgeler ile karşılaştım [1].

Körfez Gazetesi, Ayvalık'ta çıkartılan bir yerel gazeteydi. Gazete sahipliğini, Ayvalık Belediye zabıtasından emekli olan ve Ahmet Yorulmaz'ın on baskı yapan kült eseri "Ayvalık'ı Gezerken"de ve ilk baskısı "Ayvalık'ta iz bırakanlar" ikinci baskısı ise "Kimler geldi kimler geçti Ayvalık'tan" adı ile yayımlanan eserlerinde adını "hürmetle andığı" Nuri Özer'dir [2].

Gazete, "Ayvalık'ta pazartesi - cuma günleri" çıktı. Yaklaşık 80 sayı olarak 1948-1952 yılları arasında yayımlanmış olması muhtemel gözükmektedir. 

Nuri Özer hakkında bilgi son derece kısıtlıdır. Ayvalık'ı - her kadar yakmak için fırsat kolladığımız-  çam ağaçları ile güzelleştirme fikri ile yanıp tutuşan bu "zabıta âmiri" hakkında derli-toplu bilgiye, 51 nüsha çıkartılan ve artık yayımlanmayan (Ayvalık Hezarfen Kitaplığında ilk sayı ile matbaada bırakılan 50. sayı bulunmuyor,) Ayda bir Ayvalık dergisinde bulunmaktadır (Şentay,2017:27-29).

Buradaki bilgilere göre Özer, 10 Aralık 1899'da Tavşanlı (Kütahya)'da doğdu. Babası Mehmet Ali bey, annesi Hamide hanımdır. Kız kardeşi Münevver 15 yaşında ölür. İlk eğitimini Karacabey Fevziye mektebinde, orta eğitimini ise Bursa'da okur. 

Ulusal savaş sırasında 4 dönem "ihtiyat zabiti" görevini üstlenir. Görev yerleri Ayvalık'a yakındır ve savaş bitiminde bu kasabaya gönderilir. Burada önce Muhip Özyiğit'in belediye başkanlığı döneminde zabıta âmiri olarak belediyeye atanır.

Nuri Özer
(kaynak: DAB CHP Arşivleri)

Bu görevden emekli olana kadar Ayvalık tepelerinin ağaçlandırılması çalışmalarına ağırlık verir. Bu ekimleri elimdeki kaynak, ilk Ayvalık kaymakamı olan İbrahim Ethem Demirci'ye dayandırsa da, Osmanlı dönemine dayandıran kaynaklar da bulunmaktadır.

Ahmet Yorulmaz tarafından da kullanılan Türkçe bilgiye göre, "...Belediye Parkı'nda saksılar içinde binlerce çam fidanı yetiştirerek tepelere diktirdi. Bununla yetinmedi, bakımlarını da üstlendi. Korunmaları ve zarar görmemeleri için elinde zeytin ağacından bir sopayla çocukları uyardı; eşek ve keçileri bıkıp-usanmadan kovaladı" (Şentay,2017:27).

Osmanlı dönemi kaynaklarına ise: "1905 yılında, Ayvalık toplumu ilkokul ve liselerinin müfredatlarına, çok yoğun yer verilerek tarımsal konular eklendi[ğini]" ilk tarım derneğinin Ayvalık Tarım Derneği adıyla 1907 yılında kurulduğunu, bu derneğin 1914 yılına kadar çalıştığını, "... Derneğin kurucusu Ioannis Kerestetzis ,,, M. Alexiou sekreter üye ve Α. Moraitelis ile S. Krystallidis sayman üye ..." olduklarını bildiren bu kaynaklar, "... [d]erneğin teknik danışmanlıklarına ziraatçi P. Lagidis ve D. Liapis getirilirken, Pantazopoulos ve Iliopoulos ailelerinden bağış yapanlara da onursal üyelikler verildi. ..." demektedir. Ve ayıca; "... Dernek yönetim kurulu[nun], şehri çevreleyen tepelerin ağaçlandırılmasında çok büyük yardımlarda bulundu. Bu tepeler, Agios Konstantinos, Agios Antonios [??], Paramythia [??] ve Anemomylos [??] tepeleridir. ... Bu durum, Yunanca da konuşan kaymakam Yanyalı İbrahim Hakkı'nın müdahalesiyle sonlandı. Yukarıdaki tepeler öğrencileri tarafından bahçe ağaçları ile ağaçlandırıldı. 1914'te, çok geniş bir bölge, sık ağaçla ile kaplanmıştı."  demektedir (Köksal:2023.a).

Nuri Özer, emekli olduktan sonra "tuzculuk ve tahincilik" işine girdi. Bu konuda, askerliği sırasında yaptıklarından işten dolayı deneyimli idi. "... Askerliği sırasında atlı birliklerin ihtiyacı olan arpa ezme makinesini faaliyete geçirmiş, daha sonra bakla kırmayı çalıştırmış ve nihayet üretime paket tuzunu eklemişti. "Tuzcu Nuri' adı da buradan geliyordu" (Şentay,201:27).

Nuri Özer, 1948 yılında "Körfez: Siyasi-Ticari-Zirai Gazete'" adlı gazeteyi çıkarmaya karar verdi. "... Söylendiğine göre, baskı makinesinin yuvarlak tahta tamburunu ceviz kütüğünden Edremit'te yaptırmış, geri kalan kısımlarını ise (alt tabla, demir raylar ve demir tekerlekler) İzmir'deki hurdacılardan sağlamıştı. ..."  (Şentay,201:27).

8 Mart 1948 günü gazetenin ilk sayısı çıktı. Fiyatı 10 kuruştu ve "Ayvalık'ta Pazartesi-Cuma günleri"  haftada iki gün olarak çıkacaktı. Gazetenin çıkış sayısında bahsedilen prensipler şöyleydi: 

"Mavi sularıyla kıyılarımızı tatlı öpücüklerle yalayan şirin Ege Denizi'mizin kolları arasında tabiatın özenip bezenerek işlediği süslü Körfez'in; kendi bünyesinden yaratılan ve bugün birinci sayısıyla saygıdeğer halkımızın eline sunulan Körfez gazetemiz, kayıtsız ve şartsız halkımızın gazetesidir. Körfez; bütün bir milletin malı olmakla beraber onun bekçileri, tertemiz insan topluluğu olan Körfezlilerdir. Al ve temiz bir kanla, ana- baba bir kardeş Türk diyarı, bütün Körfez halkı küçükten büyüğüne kadar soyu temiz milletimizin en önünde giden fedakâr ve mert insanlarıyla doludur. Bu gerçeği böylece teslim ettikten sonra: Körfez'imizi sayın milletimize sunarken esaslı bir programla halkımızın tam hizmetini görebilmek için donanımımızı ihtiyaca göre hazırlayarak bugün ilk sayısını neşrettik. Körfez yazı ailesi körfezin sevgi ve saygı ile karşıladığı yüksek zevattan şimdilik yedi değerli ve kültürlü arkadaşlardan toplanmıştır.

Bu aile camiası daha da genişleyecek ve bugün dört sahife olarak haftada iki gün (Pazartesi-Cuma) çıkacak olan Körfez'imiz, halkımızın sevgi ve öz malı benimsemesinden kuvvet alarak sayfalarımızı daha fazlaya ve yayın günlerimizi de çok günlere çıkarmaya çalışacağız.

Verilen sözün taahhüte çevrilmesinin ne derece güç bulunduğunu ve ne ağır şartlar altında Körfez'imizi sizlere takdim ettiğimizi lütfen siz takdir buyurunuz.

Körfez çok sakin, alçakgönüllü ve okuyucularının en çok sosyal, ticari, sinai, zirai, sıhhi ihtiyaçlarıyla meşgul olacaktır.

Sosyal girişimler; değerli sosyologlarımızın kalemlerinden çıkmış her aile ve bireyin ana terbiye, kişisel ve toplumsal esasları üzerinde muhtelif konularla bezenmiş sütunlarla sunulacaktır. Ticari işlerde Körfez'de ticaret hareketleri, ticaret durumu ve sorunları; Edremit, Burhaniye, Ayvalık ve Dikili iskelelerinden giriş ve çıkışlar her tüccarı ilgilendirecek yazılarla süslü bulunacaktır.

Sanayi girişimlerinde; sanayi kuruluşlarının tam verimli hareketlerini ilgilendirecek ve özellikle bunların gelişim ve durumları hakkında onların dertleriyle birlikte yuvarlanarak en kısa yoldan bu hayat damarlarının korunması ve yeni teknik usulleriyle yavaş yavaş donanmış olmalarına ilişkin yetkili kalemlerden alınmış bilgiler vardır.

Tarım sütunlarımızda; zeytin, bağ, bahçe, yemiş, palamut, arıcılık ve diğer topraktan yetişen ürünlerimizin bilimsel esaslar dahilinde ve daha verimli olarak gelişimine ilişkin yazılar düzenli yer alacak ve özellikle köylü kardeşlerimizin bilmedikleri hususlar Körfez sütunlarında aydınlatılacaktır.

Sağlık konularına gelince; bunlar iki bölüm olacaktır. Birisi insan sağlığı, diğeri de çiftçimizin dört gözle üzerine titrediği hayvanının sağlığıdır. Bunlardan başka bir de yetkili hukukçu arkadaşlarımızın köşesi vardır. Bu köşede hukuki ve bilimsel konular önemle ele alınacak ve halkımızın bilgisine sunulacaktır.

Köycülük esası üzerinde gösterdiğimiz titizliği Körfez'i okudukça siz de takdir edeceksiniz.

Şen fıkralarımız ve bilhassa terzilik ve nakış işleri üzerinde uzmanlarımızın yazılarının genç kızlarımız için çok yararlı olacağına şimdiden eminiz.

Son söz: Halka hizmet ilkesini belli-başlı ana ilke kabul ederek tertemiz bir düşünce ile sunduğumuz Körfez'inizde ne bir vatandaşın şahsına ve ne de şuraya-buraya sataşma ve saldırıda bulunulacaktır. Kayıtsız ve şartsız doğruca halkımızın gazetesi olan Körfez ailesi karşısında her Türk saygı gösterilecek mevkidedir.

Ancak Körfez ailesi bu kadar içten, samimi ve sıcak duygu ile halk hizmetini kendi işi olarak kabul ederek bir hayli feragat ve fedakârlıkta bulunurken, artık ne bileyim, gerek Körfez'e ve gerekse onun yazı ailesine söylenecek herhangi haksız bir olumsuz söz karşısında da harekete geçecek masamız mevcuttur.

Hayat doğum ile başlar ölüm ile biter. Ne mutlu ki bu arada toplum ve insanlığa yararlık, hizmet ve vefada bulunanlara...

Körfez, Körfezlilere ve bütün millete hayırlı ve faydalı olsun."  (Şentay,201:27-28)

Körfez Gazetesi'nin 4 Haziran 1948 nüshasının 2.sayfası.
(kaynak: DAB CHP Arşivleri)

CUMHUBAŞKANLIĞI'ndaki CHP BELGELERİ

ve KÖRFEZ GAZETESİ HAKKINDA DOSYA

Ayvalık yerel basın tarihi araştırmaları sırasında öğrendiğim ve satın aldığım dosyadan çıkan belgeler "Körfez: Siyasi-Ticari-Zirai Gazete" hakkında süren çalışmalarıma katkı verdi. Dosyadaki ilk belge Nuri Özer'in 1948 yılına ait "kendi el yazısı ile yazılmış" hal tercümesi idi. 

Bu belgeye göre Özer, Karacabey/Bursa'da R.1315 doğumluydu ve Fethiye Mahallesi İsmet Paşa Caddesi 30 numara"da oturmakta idi.

Nuri Özer'in kendi el yazısı ile hazırladığı hal tercümesı.
(kaynak: DAB CHP Arşivleri)

Dosyadaki değişik belgelerden yola çıkarak, Nuri Özer'in "Körfez Gazetesi"nin değişik tarihlerde Cumhuriyet Halk Partisi'ne başvurduğunu ve destek aldığını söyleyebiliriz. 

CHP'nin Körfez Gazetesi'ni desteklenmesi için yazılan 4.6.1949 tarihli yazısı.
(kaynak: DAB CHP Arşivleri)

Ulus Gazetesi'nin Körfez Gazetesi'ne yardım amacıyla kağıt
yolladığına dair 26 Kasım1948 tarihli bir belge.
(kaynak: DAB CHP Arşivleri)

Gazete, büyük acılarla ve yoksullukla mücadele vererek ikinci senesine ulaşır. Nuri Özer, bu iki yıl boyunca kaç defa CHP'ye başvuru yaptı bilemiyoruz. Ama, 6 Aralık 1950 tarihinden bir iki gün önce CHP'ye yazdığı yazı ile "neden Körfez'i bastıklarını" ve "artık borç bile bulamadıklarını" öğrenmekteyiz. 

Yazı nettir: Hüseyin Avni Baskın ve Ayvalık Gazetesi DP'yi desteklemektedir, buna karşın CHP eğilimli bir "ideal gazetesi" olan Körfez'e ise "parasal destek" sağlanmadığı takdirde kapanacaktır.

Yaklaşık bir ay sonra, 23 Ocak 1951 tarih ve 151 sayı ile CHP Ayvalık İlçe idare kurulu başkanı Nejat Sarlıcalı, Balıkesir il yönetimine benzer içerikte bir yazı yollar. Yazıda Körfez Gazetesi'nin ve Nuri Özer'in "partili kimliği" öne çıkartılır. 

Yazı şöyle biter:

" ... Parti mücadelesi yönünden bize büyük destek ve kuvvet kaynagı olan bu gazetenin sahibinin iflası suretile kapanması her türlü pereştişimizi kıracak mahiyettedir. Genel merkezimizin içinde bulundugu mali güçlükleri çok eyi takdir ettigimiz halde böyle bir yardımı istemek cesaretini göstermemiz başka bir çare bulamadıgımızdan ileri gelmiş bulunmaktadır. Balıkesir ilinde mücadelenin ne demek oldugunu bizden ziyade takdir eden il idare kurulumuz bu davada bölge gazetelerine de ne kadar muhtaç oldugumuzu ve bunun faydalarının ve tesirlerinin ne kadar mühim oldugunu gayet eyi bilmektedir. Bir ilçe gazetesinden ziyade bir körfez bölgesini ve hatta ilimizi icabında temsil eden ve edecek olan gazta Körfez gazetesinin durumunuda bu şekilde mütalaa etmek ve ne kadar çok neşir vasıtamız olursa mücadelemizin daha o kadar çetin ve muvaffak olmasına saglamak lazımdır. ..." (yazım hataları aynen tekrar edilmiştir.) [1].

CHP Balıkesir İl yönetimi de yazıyı merkezlerine yollar. Yazı diğer yardım talepleriyle birlikte genel merkezde görüşülür. Görüşme sonucu çıkan "ret yanıtı" 15 Şubat 1951 günlü yazı ile iletilir:

Gazete 13 Mayıs 1952 gününe kadar direnir ve sessizce yayın hayatına son verir. "Tuzcu Nuri"ninde ölümü de aynı yıl olur.

SON SÖZ TÜRK DÜNYASI GAZETESİNDEN

Türk Dünyası, Ahmet Yorulmaz tarafından 1961 yılında çıkartılan ve 32 sayı basılan bir yerel gazete idi (Köksal,2023.b). Gazetenin 20 Ocak 1961 tarihinde yayımlanan ikinci sayısında Şinasi Devrim imzasıyla çıkan "BİR HAFTANIN NOTLARI" adlı köşede, “Tuzcu Nuri Bey” için şunlar yazıldı:         

"BİR TEKLİFİMİZ VAR

Bir “Tuzcu Nuri Bey” vardı Ayvalık'ta... Uzun yıllar belediye zabıtasına âmirlik etmiş, sonradan serbest hayata atılıp tuzculuk, tahıncılık ve en nihayetinde “Körfez” adlı gazeteyi çıkararak kültür hizmetinde bulunmuş, biçare, zayıf, naif bir adam.

Biçare diyorum. zira kendisi 1950'den sonra iki cahilin taarruzuna uğrayıp, dövülürken, karşı koymamıştı. Hal ne ise.... Benim anlatmak istediğim başka!

Bu iyi, medenî ve ileri görüşlü insan Ayvalık'ı kucaklayan çıplak kır tepelerin ağaçsız olmasının mahzurlarını görmüş, Belediye Parkında saksılar içerisinde yetiştirdiği yüzlerce, binlerce çam fidanını tepelere diktirmiş, yetişmeleri için emek sarfetmişti. Elinde bir sopa, fidanlara musallat olan küçükleri ve hayvanları koşturur, dururdu; ta ki o fidanlar serpilsin, gelişsin...

Sırf bu hizmeti yüzünden belediyece, şehrin bir münasip yerine, büstünün konulmasını teklif ettiğimiz bu adam yediği dayaktan sonra aşırı derecede kullandığı “Bellergal”in kurbanı oldu!

Kalemimin ucuna gelmişken yazayım: Siz küçük küçük tepelere yaslanmış Ayvalık'ı ağaçsız, özellikle çamsız, düşüne bilir misiniz? Hayır mı? Şu halde bunları yetiştiren “Büyük Adamın” büstünü hemen dikelim! ..." (Yorulmaz, 1961: 2)

---

DİPNOT VE KAYNAKÇA

[1] DAC. 12-06-1948 tarih ve 490-1-0-0-1315-363-2 sayılı dosya.

[2] Okur, kütüphanem Ayvalık'ta olduğundan dönüp bakamadığım için, "hafızamı" hoş görmelidir. Zira diğer kitap ve dergileri unutmuş olabilirim.

Şentay, Bülent (2017).

Yolu Ayvalık'tan geçenler. Ayda bir Ayvalık. s.40. ss.27-29.

Yorulmaz, Ahmet (1961)
Türk Dünyası Gazetesi. s.2, ss.2, Ayvalık.

Yorulmaz, Ahmet (1998)
Ayvalık'ta iz bırakanlar. Geylan Kitabevi, Ayvalık.

Yorulmaz, Ahmet (2004)
Kimler geldi kimler geçti Ayvalık'tan. Geylan Kitabevi, Ayvalık.

Köksal, H. Kaan (2023.a).
bir zamanlar Ayvalık IV... AYVALIK BOTANİK BAHÇESİ. erişim 24 Temmuz 2023
https://kaankoksal.blogspot.com/2023/06/bir-zamanlar-ayvalk-iv-ayvalik-botanik.html

Köksal, H. Kaan (2023.b).
TÜRK DÜNYASI GAZETESİ ÜZERİNDEN 1961 YILI "Ayvalık" OKUMALARI. erişim: 24 Temmuz 2023
https://kaankoksal.blogspot.com/2023/07/turk-dunyasi-gazetesi-uzerinden-1961.html

AYVALIK GAZETESİ'nin SARARMIŞ YAPRAKLARI İLE GEÇEN DÖRT AY

[cilt-1]'i belgeleyen fotoğraf 1.6.2018, 08:16.
(fotoğraf: H.K. Köksal)

Giriş...

Şehir tarihi araştırmaları yapan ve buradan hareketle genel tarih yazımına doğru katkılar sunmayı hedefleyen bir yerel tarih araştırmacısının, bulmayı ve okumayı en fazla arzuladığı belgelerin başında, çalıştığı bölgede yayınlanmış bir yerel gazetenin tam koleksiyonu gelir. 

Çünkü yerel gazete, “bütünün” çoğu zaman bir “teferruat” olarak gördüğü, küçücük bir parçacıktaki “olup biteni”, genellikle “pragmatik” ama en yalın ve en “naif” biçimiyle sayfalarından aktarmıştır okurlarına. Ve bir araştırmacının kendisine dokunmasını bekleyen ”o sararmış yapraklar”, merkezi iktidarın çevresinde geliştirilen gündemin kısmen de olsa dışında kalmış, özgün ve bazen de “aykırı” bir biçimde, aynı ülkenin bir yerindeki aynı takvim gününün bir başka yaşanmışlığını bizlere sunar. 

Bu nedenledir ki yerel gazeteler, “genelleştirilmiş” bir varsayımın üzerinden inşa edilmiş merkezi iktidar tarihçiliğinin aksine, sadece, parçacık için önemli olanı -yani yerel olanı, “o anı”- bizlerle paylaşır. Bu bağlamıyla, -“iktidardan özerk gündemi” bağlamıyla- yerel gazeteler, “yalın ve o nedenle anlaması çok kolay”, buna karşın her satırının “çok ciddi tahkik edilmesi gereken” belgelerdir.

Önceleri politik sol gelenekler içinde başlayan “yenilginin nedenlerini bulma” arayışı için kullanılan, gazete üzerinden geçmişi okuma ve yeniden belgeleme çalışmaları, doksanların hemen başında, o günlerde akademik yapıların içinde kendilerine yer bulabilen -daha çok- genç kuşak tarihçilerin katkısıyla oldukça gelişti. Solda yürütülen çalışmalar -şüphesiz çok değerliydi ama- “tıpkı basımlar” dışında geliştirilemedi. Buna karşın, “gündelik hayatın tarihini” ya da “iktidar dışında kalan 'sıradanların' tarihini” bulmak amacıyla akademilerde sürdürülen çalışmalar, “kuruluş döneminin” yereldeki yapı taşlarına ve ulusal bağımsızlık savaşının sivil alan ile olan temaslarına dair çok değerli yayınlar üretti. 

[cilt-2] ve [cilt-3]'ü belgeleyen fotoğraf 1.6.2018, 09:29.
(fotoğraf: H.K. Köksal)

XXI. yüzyılın hemen başlarından itibaren bu iki grubun çalışmaları dışında kalan islami çevrelerde de “içlerinde süregelen dillendirmeyle”, yani “modernist kurucu ideolojiye direnç göstermiş olan yereldeki muhalif izleri” aramak amaçlı ve iktidardan da doğrudan destek alan, yerel gazeteler üzerinden geliştirilmiş çalışmalar yapıldı.

Ancak, “girizgâh” okuru yanıltmamalı. Zira; Ayvalık Gazetesi arşivi üzerindeki çalışmalarım, “kent politik bir muhalif kıvılcım aramak için” değil, -sadece- "bir tesadüf” sonucunda başladı.

Bu tesadüfün öyküsü kısaca şöyle idi:

2018 yılı ortalarında; o güne kadar bulmak ve okumak için “çok” çaba sarfettiğim Türk Dünyası Gazetesi'nde [1] basılmış satırlara, meslektaşım ve değerli Ayvalık araştırmacısı mimar Müjdat Soylu'nun, koleksiyonunu bana açması ile ulaşmıştım. 

Gazete'nin yayınlanan 32 sayısını okumuş, analitik dizinlemesini tamamlamış, belgede bahsedilen “kasabaya dair” bilgileri diğer kaynaklarla ilişkilendirerek, tam bir koleksiyon üzerinde çalışmış olmanın verdiği cesaretle -ve gazetenin gözü ile- Ayvalık'ın sekiz aylık dönemini içeren bir “kent hafızasına katkı” derlemesi olacak, “Türk Dünyası Gazetesi Sayfalarından 1961 Yılı Ayvalık Kasabası Okumaları” adlı bir yayının hazırlığına girişmiştim.

Yayın üzerindeki çalışmalarımı sürdürdüğüm o günlerin birinde, değerli komşum Suat Kaçak telefon açarak o an kahvede benimle tanışmak isteyen arkadaşların bulunduğunu ve kendisinin de onlarla tanışmamı istediğini söylemesi üzerine yanlarına gittim. Arkadaşlar ile tanışıp, Ayvalık için verdikleri çabaları öğrendikten sonra, hazırladığım “Ayvalık Bibliyografyası” ile Türk Dünyası araştırmamı anlatarak, "diğer yerel gazeteler üzerinde de çalışma yapmak istediğimden" söz ettim. Bunun üzerine, sayın Tuba Aysun: “Ayvalık Gazetesi'ni okumak ister misin?” diye sordu ve belki de yanıtımı bile beklemeden; Milli Kütüphane, Beyazıt Kütüphanesi ve Ayvalık İlçe Halk Kütüphanesi'nden sonra [2], -sanırım- Türkiye'de tek olan Ayvalık Gazetesi koleksiyonunu, “kağıt atık olmaktan kurtaran”, koleksiyoner sayın Selden Emre'yi arayarak durumu anlattı. 

Koli içindeki gazeteleri belgeleyen fotoğraf 17.7.2018, 13:16
(fotoğraf: H.K. Köksal)

Kolilerin bulundukları yeri belgeleyen fotoğraf 17.08.2018, 13:26
(fotoğraf: H.K. Köksal)

Selden Hanım'ın verdiği olumlu yanıt üzerine de 2018 mart-haziran aylarını kapsayan, mükemmel ve heyecan verici Ayvalık Gazetesi okumaları, belgelemeleri ve arşiv düzenlemesi çalışmasına başladım. Araştırmamın geldiği son aşama itibariyle söyleyebilirim ki; bir “arşiv okuması” çalışması bugün, Gazete ve Hüseyin Avni Baskın üzerinde dalga dalga genişleyen ve gelişen, heyecan verici bir “araştırma macerası” halini aldı.

Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Ayvalık Yerel Basını... [3]

Ayvalık Gazetesi arşiv çalışmaları hakkında vereceğim bilgilere geçmeden, bugüne kadar derli toplu bir liste çalışması bulunmadığı için, Ayvalık yerel basını hakkında “çok özet” bilgi vermekte yarar görüyorum. Ayvalık'ın Cumhuriyet sonrası döneminde, biri çevrimiçi gazete olmak üzere dört tanesi yayın hayatını halen sürdüren, toplam 14 adet yerel gazete çıkartıldı. (tablo.1)

(tablo.1) AYVALIK'ta CUMHURİYET SONRASI DÖNEMDE YAYINLANAN 

YEREL GAZETELER - [gazete adı : serlevhası (yayın dönemi) / periyodu: son sayısı]

(kaynak: Milli Kütüphane) 

01. Ayvalık : Cumhuriyetçi, Siyasi, Demokrat Gazete[4] (1924-1992) / haftalık: 6025 s.,

02. Yeni Güneş : Siyasi Tarafsız Gazete (1953) / haftalık: 7 sayı,

03. Halk : Halkçı, İnkılâpçı Gazete (1953-1954) / haftalık: 35 sayı, 

04. Ege Postası : Siyasi, Müstakil Gazete (1953-1955) / haftalık: 61 sayı, 

05. Müsavat (1955-1957) / haftalık: 101 sayı, 

06. Körfez Ekspres : Siyasi Gazete (1959-1961) / belirsiz süreli: 83 sayı, 

07. Türk Dünyası : Tarafsız Siyasi Gazete (1961) / haftalık: 32 sayı,

08. Hürses : Siyasi Müstakil Gazete (1968) / haftalık: yayını sürüyor,

09. İleri : Müstakil Siyasi Gazete (1973) / haftada iki gün: ?, 

10. Sözcü : Günlük Siyasi Gazete (2004) günlük: yayını sürüyor,

11. Ayvalık Postası : Kent ve Sosyal Yaşam Kültürü Gazetesi (2007) / 15 g.: 7 sayı, 

12. Kuzey Ege'de İmbat (2011-2015) / haftalık: ?, 

13. Bizim Ayvalık : Aylık, Siyasi, Tarih, Kültür ve Haber Gazetesi (2016) / aylık: y.s.,

14. Gazete Ayvalık (2016) / günlük, çevrimiçi gazete: yayını sürüyor [5].  

Yayın hayatı 9 yıl süren, Burhaniye Postası : Demokrat Gazete'sini (1951-1960) de basım yeri Ayvalık olduğu için ayrıca burada anmak gerekmekte.

“Cumhuriyet öncesinde yerel gazete çıkmış mıdır?” sorusu aklına takılan okur için de kısacık bilgi verelim: Yunan sözlü tarih kaynaklarına göre Osmanlı döneminde, bugüne kadar belgesine ulaşamadığım Tellal (Haberci) (Κήρυξ | Kíryx) adlı bir gazete yayınlanmış. Yine aynı kaynaklar bu gazetenin, Dimítrios Péppas (Δημήτριος Πέππας)'ın kurduğu matbaa tarafından basılıp dağıtıldığını, bu matbaanın 1914 yılında, Geórgios Toumpás (Γεώργιος Τουμπάς) tarafından yayın hakları ile birlikte devraldığını ileri sürmektedir [6].

Dergilere gelince...

Osmanlı döneminde yayınlanan dergilerden ilki; Charálampos G. Vafeiádis (Χαράλαμπος Γ. Βαφειάδης) ve Dimítris I. Psomópoulos (Δημήτρης Η. Ψωμόπουλος) tarafından kurulan, Büyük Çarşı, Bedesten'deki Güneş (Ήλιος | Ílios) Matbaasında, on beş günde bir yayınlanan Eolya Yıldızı (Αιολικός Αστήρ | Aiolikós Astír) adlı dergidir. Bir edebiyat dergisi olmayı hedefleyen Eolya Yıldızı'nın 1912 yılına kadar olan sayılarında; Ayvalık Gimnasyumu'nda, 1909 yılına kadar öğretmenlik ve müdürlük yapan, Kidonya Tarihi [7] kitabının yazarı Geórgios Sakkáris (Γεώργιος Σακκάρης)'nin İzmir'den gönderdiği yazılar da yayınlandı. Diğer dergi Kidonya Yıldızı (Κυδωνιατικός Αστήρ | Kydoniátikos Astír)'dır. 

Dergi, 1906'da kurulan ve antrenman sahası bugünkü Hüsnü Uğural Stadyumu'nun güneybatısındaki arazide olan [8] Kidonya Aelyo Jimnastik Derneği (Γυμναστικός Σύλλογος Αιολικός Κυδωνιών | Gymnastikós Sýllogos Aiolikós Kydonión)'nin üyelerince çıkarıldı. Son dergi ise aylık olarak yayınlanan Eolyalı (Αιολικός | Aiolikós) adlı dergidir. Yunanistan'da, mübadele sonrasında hemen başlatılan sözlü tarih çalışmalarına dayanan kimi yazarlar, bu iki derginin de Geórgios Toumpás'ın matbaasında [9] basıldığını ileri sürmektedirler. 

Ayvalık'ta Cumhuriyet sonrasında 16 dergi çıkartıldı ve şu an, nezaket göstererek okuduğunuz bu satırları da yayınlayan Ayvalık Karadiken : Bizim Denizden de dahil olmak üzere, toplam 6 dergi yayın hayatını halen sürdürmekte (tablo.2).

(tablo.2) AYVALIK'ta CUMHURİYET SONRASI DÖNEMDE YAYINLANAN 

YEREL DERGİLER- [dergi adı : serlevhası (yayın dönemi) / periyodu: son sayısı]

(kaynak: Milli Kütüphane - geliştirme: H. Kaan Köksal) 

01. Zeytin (1960-1967) / üç ayda bir: 30 sayı,

02. İlk Kurşun : Eğitim, Kültür, Sanat Dergisi (1973-1979) / aylık: 25 sayı,

03. Beşinci Mevsim (1994-1995) / değişken: 4 sayı,

04. Şiirce : Şiir ve Sanat Dergisi (2001-2010) / aylık: 17 sayı,

05. 29 Mayıs - İlk Kurşun : Türk Tarihini İçeren Gazete (2005-2007) / belirsiz süreli: ?,

06. Kıyı : Hayatı Yaşayanların Dergisi (2008 [10] - ?) / aylık: ? [*],

07. Papalina : Aylık Haber Gazetesi (2008-2011) / aylık: 26 sayı [*],

08. Ortak Payda Ayvalık : Haber dergisi (2011-2013) / aylık: 9 sayı,

09. Yakamoz (2012) / üç ayda bir: yayını sürüyor,

10. Atatürk'ün Sesi : Ayvalık Atatürk İlköğretim Okulu Yayın Organı (2012) / ay,: 1 sayı,

11. Hasat (2011-2016) / yılda bir: 6 sayı [*],

12. Kidonya : Kültür Sanat Dergisi (2013-2014) / değişken: 6 sayı [*],

13. Ayda Bir Ayvalık (2014) / aylık : yayını sürüyor,

14. Ayvalık Magazin (2016) / aylık: yayını sürüyor, 

15. Medya Ayvalık Aktüel (2017) / aylık: yayını sürüyor,

16. Ayvalık Karadiken : Bizim Denizden (2018) / aylık: yayını sürüyor [*] [5].  

   [*] Milli Kütüphane Kataloğunda bulunmamaktadır.

Ayvalık Gazetesi Okuma, 

Belgeleme ve Arşivi Düzenleme Çalışmaları... 

Artık Ayvalık Gazetesi arşiv çalışmaları hakkında bilgi vermeye başlayabiliriz. R.1 Eylül 1340 (H.1 Eylül 1924) tarihinde birinci nüshası yayınlanan, 68 yıl 7 ay süren yayın hayatı boyunca iki ayrı ad altında toplam 6.025 sayı çıkartılan ve 14 Mayıs 1992 günlü, 5.758 sayılı nüshası  [11]  ile “haber vermeden” [12] yayın hayatını durduran Gazete'nin; dört cilt ve 6 koli içinde istiflenmiş, sararmış ve yer yer yıpranmış yapraklarının tümünü “elleyebilme” olanağı, 14 Mart 2018 günü gerçekleşti. 

Dört ayın sonunda, 22 Haziran 2018 günü; bu çok değerli yerel arşiv düzene sokuldu, kayıtlandı ve sayısal olarak kopyalandı. Tamamen bir “sosyal sorumluluk projesi” kabulüyle ele aldığım arşiv çalışması, sayın Emre'nin Ayvalık'taki konutunda çalışmam için ayrılan mekanda sürdürüldü.

Arşiv çalışmalarının ilk bölümünde şu işler gerçekleştirildi:

1. Tüm nüshalar, bulundukları kolilerden çıkartılarak hiçbir kimyasal ve fiziki müdahalede bulunulmadan havalandırıldı ve oluşan tozlarından arındırıldı.

2. Kıvrılmış ya da kırılmış veya kopmuş nüshalar, yerlerine eklendi ve sadece düzeltildi.

3. Her nüshanın boyut, sayfa sayısı, kağıt cinsi, baskı rengi vb nicel ve nitel bilgileri belirlendi.

4. Eksik ve fazla nüshaların belirlenmesi ile koleksiyon envanteri oluşturuldu.

5. Her nüsha sayısallaştırıldı. Sayısallaştırma, amatör ekipmanlarla yapıldı ve her sayfa için ayrı bir “.jpg” formatlı fotoğraf olarak 3096 x 4128 pixel boyutunda yapıldı. Cilt içinde olan nüshaların dikişe denk gelen yerlerinde bulunan bölümler kısmi olarak ayrıca fotoğraflandı.

6.  Sayısal kopyalar, “YılAyGün-Sayı” biçiminde hazırlanan klasörüne yerleştirildi.

7. Envanteri çıkartılan ve sayısallaştırılan tüm nüshalar, düzenli biçimde yıllarına göre (bir kısmı birden fazla yıl bir arada olarak) kolilerine yerleştirildi. 

8. Kolilerde ocak-aralık sıralaması ile dizilen nüshaların arasındaki eksik sayıların yerleri, eksik sayının yazıldığı seperatörler ile belirtildi.

Bu çalışmalar sonucunda, belirleyebildiğim kadarıyla Türkiye'deki en az eksikli Ayvalık Gazetesi koleksiyonu gün yüzüne çıkartılmış oldu. 

Arşiv mekanında yapılan düzenleme çalışmaları ardından, nüshaların okunması ve dizinlemesi ile Ayvalık'a dair bilgilerin yeniden yazılması, veri tabanına kaydedilmesi ve ayrıca sayısal olarak kupürlemesi çalışmalarına geçildi. Dizinleme çalışmasında, gazetedeki yazım hataları aynen korundu, ancak jenerik manşetlerde parantez içinde özet açıklamaları yazıldı. Gazete üzerine çalışma yapacak araştırmacıların, bundan sonra konforlu ve kolay bir şekilde bilgiye ulaşmasını sağlayacak olan veri tabanı ve sayısal kupürleme çalışmalar ise hala sürmekte.

Ayvalık Gazetesi

1924 yılında, ulusal mücadelenin başından itibaren yayın yapan gazetelere; Ayvalık (Balıkesir), Bartın (o günlerde Zonguldak'a bağlıdır), Cumhuriyet (Ankara), Hür Fikir (İzmir), Keskin (o günlerde Ankara'ya bağlıdır), Son Telgraf (İstanbul), Tok Söz (İstanbul), Türk İli (İzmir), Türk Sözü (Adana), Türk Yolu (İzmit), Yeni Yol (Trabzon), Yozgat ve Zonguldak adlarında 13 yeni gazete daha eklendi [13].

Bu gazetelerden “Ayvalık Gazetesi” olarak genellediğimiz ve 1924 yılının 1 Eylül günü ilk nüshasını çıkartan gazete, çok değişik periyot, sayfa sayısı, format ve iki ayrı ad altında yayın hayatını 14 Mayıs 1992 tarihine kadar sürdürdü. Ayvalık kasabası gündelik ve politik hayatı kadar, Türkiye “siyasi sağı” içinde de oldukça hareketli ve farklı bir kişilik olarak öne çıkan Hüseyin Avni Bey (Baskın) tarafından çıkartılmaya başlanan Gazete, ailenin üçüncü kuşak temsilcisi Fazlı Baskın'ın yönetiminde iken yayın hayatına son verdi [14]. 68 yıl 7 ay süren yayın hayatı boyunca -her iki ad altında [15]- toplam 6.025 nüsha yayınladı. Ancak geçen süre zarfında sayılama hatalarının sıkça yapılması ve bu hataların fark edilmemesinden (ya da başka nedenlerden) kaynaklı, 12 sayılık bir hata ile son sayı 5.758 olarak numaralandırıldı. Bu nüshalardan 312 adedi Osmanlıca basıldı. İlk latin harfli nüsha 6 Kanunuevvel (Aralık) 1928 perşembe [16] günü çıkan 313 sayılı nüshadır. 

Gazete büyük ihtimalle, 1866'da kurulan -ya da iznini o tarihte alan- Georges'nin matbaasından [17], mübadeleden önce toplanmış: “... bir baskı ve bir pedal bir zımba makinesile birde büyük biçaktan müteşekkil matbaa tesisleri (ni) 1924 yılında hazineden yüz elli liraya” [18] (belgedeki yazım hataları aynen alınmıştır) satın alınarak, Dereboyu Caddesi (bugün Talatpaşa Caddesi) 6 numarada kurulan Ayvalık Matbaası'nda basılmaya başlandı. 

1951 yılında, “Belediye başkanımızın hal tercümesinin neşrediyoruz” başlıklı yazıda [19]: “... Büyük taarruzda düşmanı kovalayarak alayı ile birlikte Ayvalığa gelmiştir. Terhisten sonra Ayvalıkta yerleşmiş bir yıl tuhafiyecilik yaptıktan sonra matbaacılığa başlamıştır. 1.Eylül.1924 tede [Ayvalık] adlı gazeteyi neşretmiştir. ...” (belgedeki yazım hataları aynen alınmıştır) şeklindeki paragraftan yola çıkarak, matbaanın daha önce kurulduğunu söyleyebiliriz. 

Son sayısına kadar basım, Gazete ile organik bağı bulunan Ayvalık Matbaası'ndan yapıldı. Matbaa ve dolayısı ile gazete idare merkezi yayın dönemi boyunca dört defa adres değiştirdi. Önce 1933 yılında 1.Hükümet Caddesi'ne taşınıldı. Gazete'nin, buradan sonraki adresi 1951 yılında bir kilometrelik bölümü açılan Hükümet Caddesi (bugün Atatürk Bulvarı) şu an Garanti Bankası'nın bulunduğu 17 numaralı binaya geçti. Son yeri ise, Edremit Caddesi'nde, eski hapishane karşısında bulunan Küçük Han'dır.

1.9.1924-15.4.1972 yılları arasında Ayvalık adıyla çıkan gazete, yönetim yapısındaki değişikliklerle 20.4.1972-31.8.1976 yılları arasında adını Yeni Ayvalık : Cumhuriyetçi, Siyasi Günlük Gazete olarak değiştirildi ve 255 sayı bu ad altında çıktı. 7.9.1976'da 5.077 sayılı nüshası ile yeniden Ayvalık Gazetesi : Siyasi, Günlük Gazete adına döndü.

Gazete'nin serlevhası yıllara göre değişkenlikler gösterdi. 1924-1941 tarihleri arasında basılan 918 sayı “Cumhuriyetçi Türk Gazetesidir” serlevhası ile çıktı. 919-1106 arası sayılarda: “Haftalık Cumhuriyetçi, Siyasi, Memleket Gazetesi", 1107-1163 arası sayılarda: “Cumhuriyetçi, Siyasi, Bağımsız Memleket Gazetesi”, 1164-4696 arası sayılarda “Siyasi, Demokrat Gazete”, 4697. sayıdan itibaren, Yeni Ayvalık Gazetesi de dahil olmak 5488. sayıya kadar “Cumhuriyetçi, Siyasi, Günlük Gazete” ve nihayet 5489'dan son sayısına kadar “Cumhuriyetçi, Siyasi, Gazete” serlevhası ile çıkartıldı. 

Gazete'nin boyutları da nüshalara göre değişkenlikler göstererek 27-35 x 40-50 cm arasında oldu. 11 Mayıs 1925 (0034) tarihine kadar 1 yaprak olarak yayınlanan gazete, bir kaç istisna dışında genellikle 2 yaprak, 4 sayfa olarak basıldı. 1924 yılında 3 kuruş olan gazete satış fiyatı, 1992 yılına gelindiğinde 1.000 TL'ye, senelik aboneliği ise 500 kuruştan, 50.000.- TL'ye ulaşmıştı. 

Yayın hayatı boyunca Gazete, 3 kez uzun süreli olarak ara verdi. Bunlardan ilki, Örfi İdare Kanunu'ndan kaynaklı [20], 7 Ağustos 1941-6 Ekim 1941 tarihleri arasında 2 ay sürdü. Yaklaşık 8 ay süren en uzun ara 25 Aralık 1941-6 Ağustos 1942 tarihleri arasında oldu. Bu ara, Hüseyin Avni Baskın'ın gazetecilik dışı bir suçtan dolayı 1 yıl hapis yattığı döneme denk düşmektedir. Diğerlerine göre çok daha kısa süren son ara ise 23.11.1944-21.12.1944 tarihleri arasında, ülkede yaşanan kağıt sıkıntısı nedeniyle [21] yaklaşık 1 ay sürdü.

Gazete'nin yönetim yapısı

Bir aile işletmesi olan Ayvalık Matbaası ve Gazetesi, ailenin dört ferdi: Hüseyin Avni Baskın, A. Cevdet Baskın (kardeşi), Halil Fehmi Baskın (oğlu) ve Fazlı Baskın (torunu) tarafından yönetilip sürdürülmüştür. 

1924 yılında kurulan Ayvalık Matbaası ve 1 Eylül 1924 tarihinden itibaren de çıkartılmaya başlanan Ayvalık Gazetesi'nin kurucusu Hüseyin Avni Bey, 6 Teşrinisani (Ekim) 1941 tarihine  kadar aynı zamanda “neşriyat müdürlüğünü” de üstlendi [22]. Belirtilen tarihte yayınlanan 929 sayılı nüshadan itibaren, gazete sahibi Hüseyin Avni Baskın, neşriyat müdürü ise Şükrü Filât oldu. 

13 Haziran 1946 tarihli 1039 sayılı nüshada yayınlanan ve Şükrü Filât imzalı “açıklama” başlıklı yazıda, Gazete imtiyaz sahibinin artık Halil Fehmi Baskın olduğunu öğrenmekteyiz. Künyedeki resmi düzeltme ise 12 Eylül 1946 tarihinde yayınlanan 1051 sayılı nüshada yapılmış.  Şükrü Filât, 13 Mart 1947 tarihinde çıkan 1073 sayılı nüshadaki künyeye göre hala neşriyat müdürü olarak görevde gözükmektedir [23]. Bu sayıdan itibaren “sahibi ve neşri fiilen idare eden” Halil Fehmi Baskın olmuş ve bu görevi, 31 Mart 1949 tarihli 1177 sayılı nüshaya kadar sürdürmüştür. 7 Nisan 1949 günlü 1178 sayılı nüshadan itibaren, imtiyaz sahibi ve neşri fiilen idare eden, Hüseyin Avni Bey'in kardeşi A. Cevdet Baskın olmuştur. Onun yönetim dönemi, 10 Ocak 1952 tarihinde çıkan 1301 sayılı nüsha ile tamamlanmış ve görevi, 31 Aralık 1954 tarihli 1452 sayılı nüshaya kadar yeniden Halil Fehmi Baskın üstlenmiştir. 

21 Eylül 1955 tarihli 1506 sayılı nüshadan itibaren imtiyaz sahibi ve neşri fiilen idare eden A. Cevdet Baskın olmuştur. Bu görev değişikliğinin nedeni, Hüseyin Avni Baskın'ın Belediye başkanlığına ve Halil Fehmi Baskın'ın da Vilayet Daimi Encümeni üyeliğine bağımsız aday olarak başvurmalarıydı. 7 Haziran 1957 tarihinde çıkan 1593 sayılı nüshadan başlayarak mesul müdür olarak, daha önce de yazıları yayınlanan ve Hüseyin Avni Baskın'ın ulusal savaş günlerinden arkadaşı olan Riza Osman Conkbayırı görevlendirilmiştir.

Hüseyin Avni Baskın'ın Gazete yönetimine resmi olarak tekrar girişi 10 Ekim 1961 tarihli 1900 sayılı nüsha ile olmuştur. Baskın artık Gazete'nin yazı işleri müdürüdür. Ölümünün [24] duyurulduğu 14 Ekim 1963 tarihli 2515 sayılı nüshaya kadar da bu görevi sürdürür. Gazete künyesinde bir süre daha yazı işleri müdürü olarak geçse de 9 Kasım 1963 tarihli 2538 sayılı nüshadan itibaren Gazete kapanana kadar adı, “kurucusu” ya da “müessisi” olarak hep serlevhada yer aldı.

Gazete'nin 28 Aralık 1964 tarihli ve 2997 sayılı nüshasındaki bilgiden yola çıkarak, şirketin statüsünün değiştiğini ve adının “Baskın Kollektif Şirketi” olduğunu öğreniyoruz. Bir gün sonra çıkan 2998 sayılı nüshanın künyesinde yazı ileri müdürü olarak yeniden Halil Fehmi Baskın'ın adını okuyoruz.

Hüseyin Avni (Baskın) Bey

Gazete'nin sahibi ve ilk mesul müdürü olan Hüseyin Avni Bey; XIX. yüzyıl sonlarında Erzurum'dan Keskin'e göç eden ve kimi kaynaklarda “iddia edildiği” üzere baba tarafından Nene Hatun ile akrabalığı olan bir ailenin çocuğu olarak Keskin (Kırıkkale, o tarihlerde Ankara)'de doğdu. 

İlk ve orta eğitimini Keskin'de tamamladıktan sonra Ankara Dârü'l Muallimîn'e başladı. Öğretmenlik öğrenimini bitirdiği yıl başlayan I.Dünya Savaşı'na ihtiyad zâbiti (yedek subay) olarak katıldı. Değişik cephelerde savaştı ve yaralandı. Terhis olup Keskin'e döndü. 

İki ya da üç yıl sonra işgal kuvvetlerine karşı mücadele veren 170 kişilik bir “akıncı birliği”ne katıldı -ya da belki de bu “çeteyi” kendisi oluşturdu-. Ulusal düzenli ordunun kurulması üzerine ordu birliklerine katıldı. 15 Eylül 1922'de İbrahim Sabri Bey komutasındaki birlik ile Ayvalık'a geldi ve ardından buraya yerleşti. Önceleri manifaturacılık işiyle ile uğraşarak ticarete atıldı [25]. Büyük ihtimalle, 1866'da kurulan -ya da iznini o tarihte alan- Georges'nin [26] matbaasından, mübadeleden önce toplanmış: “... bir baskı ve bir pedal bir zımba makinesile birde büyük biçaktan müteşekkil matbaa tesisleri (ni) 1924 yılında hazineden yüz elli liraya” [27] (belgedeki yazım hataları aynen alınmıştır) satın alarak, 30 Muharrem 1343 (1 Eylül 1924) tarihinde, idare merkezi Dereboyu Caddesi no.6'da bulunan Ayvalık Gazetesi'ni çıkartmaya başladı. 

Hüseyin Avni Bey (9 Temmuz 1936 tarihinden itibaren Hüseyin Avni Baskın) [28], 30'lu yılların başından ölüm tarihi olan 11 Ekim 1963'e kadar hep politik sağ hareket içinde kaldı. Ve ilginçtir sürekli olarak da parti içi “muhalif” bir yerde durdu. Dolayısı ile bir şahıs gazetesi olan Ayvalık Gazetesi de bu durumun doğal sonucu olarak, ideolojik alanda süreli değişiklikler gösteren bir yerel gazete olarak yayın hayatını sürdürdü. 

Gazete; CHF/CHP'ye karşı Serbest Cumhuriyet Fırkası'nı, partinin 17 Aralık 1930'da kapatılması ardından Demokrat Parti içine girdi ve Ayvalık İlçe başkanı oldu. 1951 yılında, Demokrat Parti Ayvalık İlçe başkanlığı yaptığı günlerde aynı partiden senatör olan Vacit Asena ile giriştiği kavga üzerine DP'den ihraç edildi [29]. Bir dönem Remzi Oğuz Arık'ın kurucusu ve genel başkanı olduğu Türkiye Köylü Partisi içinde yer aldı. Üst üste iki dönem bağımsız olarak katıldığı seçimlerde Ayvalık Belediye başkanı seçildi. Birinci döneminde, DP Hükumeti'nce görevden alındı. Ardından DP Balıkesir Senatörü Vacit Asena'ya “yayın yolu ile hakaret” ettiği gerekçesi ile yargılandı ve 6 ay Burhaniye cezaevinde hapis yattı. 

DP'den ayrıldıktan sonra Remzi Oğuz Arık'ın kurucusu ve genel başkanı olduğu Türkiye Köylü Partisi içinde yer aldı. Parti, Ethem Menemencioğlu, Tahsin Demiray, Hakkı Kamil Beşe, Süreyya Endik, Cezmi Türk, Yusuf Ziya Eker, Cemil Kandemir, Asaf İlbay, Asım Günç gibi dönemin tanınmış Türkçülerden oluşmaktaydı. 

27 Mayıs 1960 darbesi ardından ölümüne kadar “korparatist” bir ideoloji içinde kaldı ve 1961 sonrasında Adalet Partisi'ne sempati duydu. Gazete, Baskın ailesinin hangi bireyi tarafından yönetilirse yönetilsin bu “hırçın” politik yapısını hep muhafaza etti. Bir dönem kardeşi A. Cevdet Baskın yönetimi sırasında MHP'ye yakın bir çizgi izledi. Hatta Ayvalık'taki MHP hareketinin etkin bir bileşeni oldu. Ailenin üçüncü kuşak temsilcisi olan Fazlı Baskın'ın yönetimi sırasında yapılan 12 Eylül 1980 darbesi ardından, ANAP çizgisine yakınlık duydu. 

---

DİPNOTLAR ve KAYNAKÇA

[1] Türk Dünyası Gazetesi, Ahmet Yorulmaz tarafından 1961 yılında çıkartılan ve 13 Ocak 1961 - 18 Ağustos 1961 tarihleri arasında çok kısa süren yayın hayatını, 32. sayısı ile tamamlamış olan bir Ayvalık yerel gazetesidir.

[2] Çalıştığım koleksiyonun dışında, Milli Kütüphane, Beyazıt Kütüphanesi ve Ayvalık İlçe Halk Kütüphanesi'nde de, Gazete'nin tam olmayan koleksiyonları mevcut. Milli Kütüphane'deki koleksiyon: R.17 Teşrinisani 1340 (17 Kasım 1924) tarihli 12.sayı (Yer No.:1962 SC 124) ve Yeni Ayvalık adı altında çıkan sayılarla birlikte 1953-1992 arasında yayınlanmış nüshaları (Yer No.:202 ALF A132 ve 1972 SÇ 88) içermektedir. Beyazıt Kütüphanesi'ndeki koleksiyon: 1934-1978 arasındaki nüshaları (demirbaş no:0377 ve 0922) içermektedir. Ayvalık İlçe Halk Kütüphanesi'nde ise; 1985-1992 arasındaki nüshalar (Yer No.: 50 AYV, 70 BAS ve 059 AYV 1986) bulunmaktadır. 

[3] Bu bölümde çok kısa olarak verilecek bilgiler, bir süredir üzerinde çalıştığım Osmanlı'dan Günümüze Ayvalık Basını adlı araştırmamdan alınmıştır.

[4] Gazete'nin, yayın hayatına son verdiği 5578 sayılı nüshadaki serlevhası.

[5] Bu çalışma güncellenmemiştir. Bu nedenle son yayından sonrası hakkında bilgi sahibi olunmamıştır. 20 Temmuz 2023, 11:14.

[6] Helenik Dünya Vakfı (Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού | Ídryma Meízonos Ellinismoú) Ansiklopedisi. 27 Kasım 2018 tarihinde http://asiaminor.ehw.gr adresi üzerinden erişildi.

[7] Istoría ton Kydoníon (Ιστορία των Κυδωνίων), Faydalı Kitapları Yayma Derneği,Yayın no.10 (Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων | Sýllogos pros Diádosin Ofelímon Vivlíon), Atina, 1920.

[8] Psarros D.E..(2006). Ayvalık ve Küçük Asya Eolyası (Το Αϊβαλι Kαι Η Μικρασιατικη Αιολιδα | To Aïvalı Kaı I Mıkrasıatıkı Aıolıda). Atina: Ulusal Banka Kültür Vakfı (Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικης Τραπεζης | Morfotıkó Idryma Ethnıkıs Trapezıs). 260. s.

[9] Tellal Gazetesi'nin yayın haklarını ve gazeteyi basan, Dimítrios Péppas matbaasını 1914 yılında satın alan ve Yunan sözlü tarih kaynaklarında belirtildiği üzere, Kidonya Yıldızı ve Eolyalı dergilerini de bastığı iddia edilen Geórgios Toumpás, belgelere göre kendi matbaasını 1866'da kurdu. Devlet Arşivleri Başkanlığı: H.18 Şaban 1283 (26.12.1866) tarih ve MVL.725.110 no.lu dosya.

[10] Derginin çıkışı ile ilgili olarak bkz. Babaoğlu, H. (2008, 14 Kasım). Kuzey Ege'lilerin Dergisi. Sabah Gazetesi. 25 Kasım 2018 tarihinde

https://www.sabah.com.tr/yazarlar/babaoglu/2008/11/14/kuzey_egeliler_icin_dergi adresinden erişildi.

[11] Gazete yayın dönemi boyunca çok sık sayılama hataları yapmış. Bunun ya fark edilmemesi ya da başka nedenlerden kaynaklı 7 sayılık bir hata ile, son sayı 5.785 yerine 5.758 olarak numaralandırılmıştır.

[12] Fazlı Baskın'ın “çok ani” bir kararıyla Gazete'nin yayın hayatını durdurduğu anlaşılmakta. Çünkü, 1992 yılı mart ayı başında “Ahmet Yorulmaz” da Gazete yazı ekibine dahil olmuş ve hem “Ayvalık'ı Gezerken” kitabının birinci baskısı yazı dizisi olarak basılmaya başlanmış (5.3.1992) ve hem de Türk Dünyası'ndaki “Günlerin Getirdiği” adlı köşesi (12.3.1992) ile yazmaya başlamıştı. Üstelik gazete şubat ayından itibaren “lise mezunu ve yabancı dil bilen bayan elemanlar” aradığını da ilanen duyurmakta idi. 30 Nisan 1992 tarihli 5.757 sayılı nüshasının 4. sayfasındaki duyuru, teknik bir sıkıntı (büyük ihtimalle daha çok mali bir sıkıntı) yaşandığını göstermekte. Bu duyuruda: “Baskı makinamızdaki arızaları gidermek amacıyla yayınımıza bir süre ara vermek zorunda kalacağımızı okurlarımıza bildiririz.” denilmekte. Arıza düzeltilmiş olacak ki, 5.758 sayılı son nüsha 14 gün sonra yayınlanmış. Gazete kapandıktan yaklaşık 8 ay sonra Cumhuriyet Gazetesi'nin 12 Ocak 1993 günlü nüshasında, Köksal Durukan tarafından hazırlanan, “Ayvalık Gazetesi 68 yıl sonra pes etti” manşetli röportajda, Fazlı Baskın “sağlık sorunlarından” kaynaklı yayını durdurduklarından söz etmekte. Bir süredir tüm işleri tek başına sürdürdüğü de düşünülürse, bu ani kapanış Fazlı Bey'in sağlık sorunları nedeniyle olabilir. 

[13] Polat, Nâzım H. (2014). Türkiye’de Yerel Basının Gelişimine Kısa Bir Bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları, (12), 25 Ağustos 2018 tarihinde http://dergipark.gov.tr/tubar/issue/16953/176984 adresinden erişildi. Ancak bu makalede Ayvalık Gazetesi bulunmamaktadır.

[14] Durukan, K. (1993, 12 Ocak). Ayvalık Gazetesi 68 yıl sonra pes etti. Cumhuriyet, s. 13. 

[15] Gazete 20 Nisan 1972 tarihine kadar serlevhaları değişse de Ayvalık Gazetesi, 31 Ağustos 1976 tarihine kadar Yeni Ayvalık Gazetesi ve 7 Eylül 1976'dan kapanışına kadar olan dönemde ise tekrar Ayvalık Gazetesi adıyla yayınlandı.

 

[16] 1 Kasım 1928 günü Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen 1353 sayılı “Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun” ile Türkiye, 29 harften oluşan yeni bir alfabeye geçti. Yasanın, 3 Kasım 1928 gün ve 1030 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 4. maddesinde “1928 senesi Kanunuevvelinin (Aralık ayının) iptidasından (başından) itibaren Türkçe hususi veya resmi levha, tabela, ilan, reklam ve sinema yazıları ile kezalik (bununla birlikte) Türkçe hususi, resmi bilcümle mevkut (süreli), gayrı mevkut gazete, risale ve mecmuaların Türk harfleriyle basılması ve yazılması mecburidir.” hükmü konulmuştu.

[17] “Ayvalık'ta Yorgi'nin küşad edeceği matbaaya dair Bursa Mutasarraflığı'nın tahriratı (4. Anadolu)”. Devlet Arşivleri Başkanlığı: H.18 Şaban 1283 (26.12.1866) tarih ve MVL.725.110 no.lu dosya.

[18] Devlet Arşivleri Başkanlığı: 19.2.1951 tarih ve 490-1-0-0.1315.363.2 no.lu dosya.

[19] Ayvalık Gazetesi. 14 Eylül 1950, s: 1246.

[20] Gazete, İkinci Dünya Savaşı sırasında çıkartılan ve içinde iktidara en yakın gazetelerden biri olan Cumhuriyet'in de bulunduğu birçok gazetenin olumsuz etkilendiği, 22.5.1940 tarih ve 3832 sayılı Örfi İdare Kanunu'na muhalefetten 2 ay yayınlanamadı. Ayvalık Gazetesi. 6.11.1941 tarih ve 929 sayılı nüsha.

[21] Ayvalık Gazetesi. 21.12.1944 tarih ve 996 sayılı nüsha.

[22] Her ne kadar 6 Ekim 1941 tarihli nüshanın künyesinde adı yazılmış olsa da, bu bilgi yanıltıcıdır. Zira; Hüseyin Avni Baskın'ın gazetecilik dışında bir olaydan kaynaklı, Burhaniye ağır ceza mahkemesinden aldığı, bir yıl hapis, bir yıl da memuriyetten men ve 100 TL ağır para cezası, 15 Haziran 1942'de tamamlanarak salıverilmiştir. 24 Ekim 1951 gün ve 7940 sayılı Resmi Gazete.

[23] Şükrü Filât, 10 Kasım 1946 pazar günü toplanan DP ilçe kongresinde, ilçe idare kuruluna seçilmiş ve bu haber Gazete'nin 14 Kasım 1946 tarihli 1058 sayılı nüshasında verilmiştir.

[24] Hüseyin Avni Baskın, geçirdiği kalp krizleri sonrasında kaldırıldığı hastanede 11 Ekim 1963 günü öldü.

[25] Ayvalık Gazetesi, 14 Ekim 1963 tarih ve 2515 sayılı nüsha.

[26] Devlet Arşivleri Başkanlığı: H.18 Şaban 1283 (26.12.1866) tarih ve MVL.725.110 no.lu dosya.

[27] Devlet Arşivleri Başkanlığı: 19.2.1951, 490-1-0-0.1315.363.2 no.lu dosya.

[28] Ayvalık Gazetesi, 9 Temmuz 1936 tarih ve 691 sayılı nüsha.

[29] Adalet Bakanlığının 29.9.1951 tarih ve 248/86 sayılı tezkeresi.

TÜRK DÜNYASI GAZETESİ ÜZERİNDEN 1961 YILI "Ayvalık" OKUMALARI

Türk Dünyası Gazetesi'nin  13 Ocak 1961 tarihinde çıkan 1. sayı ön sayfası.
(Müjdat Soylu Arşivi. Fotoğraf: Nazım Timuroğlu)

Sevgili Okur;

Geçmiş araştırmalarında objektif olmayı kendisine görev sayan, dolayısıyla genel tarih yazımına doğru katkılar sunmayı hedefleyen bir yerel tarih araştırmacısının, bulmayı ve okumayı arzuladığı belgelerin başında, çalıştığı bölgede yayınlanan yerel gazetelerin tam koleksiyonu gelir. 

Çünkü yerel gazeteler, bütünün ihmal ettiği ve çoğu zaman da teferruat olarak gördüğü küçücük bir parçadaki, bir kasabadaki ya da bir şehirdeki, “olup biteni”, çoğu zaman pragmatik ama her daim en sade biçimiyle sayfalarına aktarmışlardır. Ve bir araştırmacının kendisine dokunmasını bekleyen “o” sararmış yapraklar, -neredeyse çoğunlukla- merkezi iktidarın çevresinde dönen gündemin dışında kalan, özgün ve kısmen de “aykırı” bir biçimde, aynı ülkenin bir yerindeki aynı takvim gününün, bir başka görünümünü okuruna sunar. 

Bu nedenle yerel gazete, “genelleştirilmiş” bir varsayımın üzerine inşa edilmiş olan iktidar tarihçiliğinin aksine, sadece bütünün bir parçası için önemli çok olanı, yani yerel olan “anı” bizlere belgeler. Bu “iktidardan özerk gündemi” bağlamıyla da yerel gazeteler, çoğu zaman “pragmatik” ama çoğunlukla da “merkeze muhalif” bir kimlik taşır.

1990'ların hemen başında, genç kuşak tarihçiler arasında ve akademinin dışında başlayan, “gündelik hayatın tarihini” ya da “iktidar dışı kalan 'sıradanların' tarihini” arama çalışmaları, çoklukla yerel gazete arşivleri üzerinden gerçekleştirildi. Kısa süre içinde bu çabalara, akademi daha fazla kayıtsız kalamadı. Temel gayesi, “kuruluş döneminin” yereldeki yapı taşlarını aramak olan bu akademik çalışmalar, ulusal bağımsızlık savaşının, sivil alan ile olan temasına dair çok değerli bibliyografyalar üretti. XXI. yüzyılın hemen başında, siyasi islâmın Türkiye'de tek başına iktidara gelişi ardından -hemen hemen son on yıldır-, siyasi islamın, yereldeki yapı taşlarını aramak amaçlı yerel gazeteler üzerinden geliştirilen çalışmalar da yapılmakta.

Türk Dünyası Gazetesi'nin  13 Ocak 1961 tarihinde çıkan 1. sayı arka sayfası.
(Müjdat Soylu Arşivi. Fotoğraf: Nazım Timuroğlu)

Ben bu makalemde, yukarıda değindiğim bakış açısı ile Ayvalık'ta yayınlanan yerel bir gazetenin: Türk Dünyası Gazetesi'nin, 1961 yılının sekiz ayına dair yazdıklarından yola çıkarak, “iktidardan özerk kasaba gündemini” ele alacağım. Çok kısa süren bu döneme dair bir “kasaba okuması” sunmaya çalışacağım. Ancak “iktidardan özerk kasaba gündemi” tanımlaması, bu çalışmanın, 1961 yılı askeri rejiminin kasabadaki görünümü ve kısmen de gazete çevresi tarafından özümsenişine dair kayıtsız kalındığı manasına gelmemeli. Tam da tersi olarak, -şüphesiz yayının çıkartıldığı tarihin denk düşmesi nedeniyle- bu makale, merkezi iktidarın yerel düzlemdeki iz düşümünü de “anlamayı” hedeflemekte. Bu araştırmada ayrıca, Türk Dünyası Gazetesi yayın ekibinin edebi ve siyasi yönlerini ile ele alan kısa ama doyurucu biyografyalarını da sunmaya çalışacağım.

Makaleye geçmeden, çok uzun süre incelemek için çaba sarf ettiğim, ancak bir türlü okuma fırsatı bulamadığım Türk Dünyası Gazetesi'nin tam koleksiyonunu benim incelememe açan ve iade edeceğim günü de “sabırla bekleyen”, değerli meslektaşım ve Ayvalık araştırmacısı mimar Müjdat Soylu'ya özel teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Sayın Soylu'nun bu çok değerli desteği ile hem Ayvalık'ı anlama çabalarım daha iyi bir noktaya geldi ve hem de beş yıldır üzerinde çalıştığım Ayvalık Bibliyografyası'na olmazsa olmaz bir yayın daha kazandırılmış oldu. 

Gazeteye ait ikinci "ciltlenmiş tam koleksiyonun" Ersin Taş'ta oluğunu da, Ayvalık İlçe Halk Kütüphanesi'nin "Ahmet Yorulmaz Günleri" etkinliği ön çalışmaları sırasında öğrenmiştim. 

Bu makalede kullanılan gazete görsellerini, çok değerli arkadaşım ve fotoğraf sanatçısı sayın Nazım Timuroğlu, sayın Soylu'nun arşivinden büyük bir sabır ve özenle çekti.

Umarım, fazla bilinmeyen ve bu kasabanın çok kısa bir süre için okuyabildiği bu yerel gazete, bu mütevazı araştırma ile daha geniş bir okur kitlesine ulaşabilir.

Dostluk ve Saygılarımla

--- ( * ) ---

TÜRK DÜNYASI GAZETESİ ve YAZARLARI

Türk Dünyası Gazetesi, 13 Ocak 1961 tarihinde yayın hayatına girdi. 32 x 49 cm boyutunda ve tek yaprak olarak basılan gazete, 32. sayısını çıkarttığı 18 Ağustos 1961 tarihinde yayın hayatına son verdi. 

Ahmet Yorulmaz'ın sahibi olduğu Gazete'nin başyazarlığını Süreyya Sami Berkem, yazı işleri müdürlüğünü ise Dr. Şemsettin Sarıeren üstlendi. İdare adresi, Talatpaşa Caddesi no. 5 olan Gazete'nin logosu dört defa değiştirildi. 

Gazete, ilk logosu ile 10 sayı (13 Ocak 1961-17 Mart 1961) yayımlandı. 24 Mart 1961 tarihinde geçilen ikinci logo ile 11-16. sayılar arasında yayımlandı. "Hürriyet ve istiklâl benim karakterimdir..." vurgusu yapılan logo 28 Nisan1961 sayısına kadar yayımlandı. 

Üçüncü logo "İZİNDEYİZ" vurgusu ile hazırlanan logo idi ve 5 Mayıs 1961 tarihinde yayımlanan 17. sayıda basıldı. Bu logo 19 Mayıs 1961, no.19'da "kırmızı" basıldı.

Kırmızı Türk Dünyası, 28 Temmuz 1961, no.29'a kadar sürdü. Gazete "siyah" baskısına, 4 Ağustos 1961 tarih ve 30. nüshası ile geri döndü ve iki sayı böyle çıkarıldı. Son sayısı olan 18 Ağustos 1961 tarihli 32. nüshası ise yeniden "kırmızı" çıkartıldı.

Gazete, İzmir'de bulunan İstiklâl Matbaası'nda linotip basım tekniği ile basıldı. Siyah-beyaz çıkmakla beraber Gazete'nin 19-29 sayıları arasındaki sayıları ile son sayısındaki logo, kırmızı mürekkep ile basıldı. Fiyatı ise son sayısına kadar 25 kuruş olarak kaldı.

Küçük vinyetler dışında, gazetede görsel kullanımı çok sınırlı oldu. Gazetenin; 13, 16, 25, 26, 27 ve 28. sayılarında fotoğraf, 19, 24, 26, 27, 31 ve 32. sayılarında ise karikatürler yayınlandı. Ayrıca Gazetenin 21, 27 ve 32 sayılarında “Serbest Vezinle Yazılmış” şiir başlığı altında Ayten Dinçay'a ait toplam dört şiir yayınlandı. Gazete'nin değişik sayılarında kültür etkinlikleri haber formatı ile yer buldu. Yerel futbol takımlarının maçları ise “SPOR” başlığı altında yerini aldı. 

Genel olarak haberler, kasaba sorunlarını idareye duyurmak ve kasabalıyı “kent politik” manada yönlendirmek hedefi ile hazırlansa da, gazete çevresinin 27 Mayıs döneminin fikri yapısına yakın olması nedeniyle, 9 Temmuz 1961 tarihinde gerçekleşen yeni Anayasa halk oylamasında “evet” oyu verilmesi için yoğun çaba sarf etti. 

Gazete'nin üzerinde en fazla yoğunlaştığı alan ise, Ayvalık'ta turizmin gelişmesi -aslında başlaması- konusu oldu. Hemen her sayıda köşe yazarları ya da konu üzerine hazırlanmış makaleler veya haber niteliğindeki yazılar ile turizm olgusunun Ayvalıklılar tarafından “anlaşılması” için çaba gösterildi. Kasabanın varlığının nedeni olan zeytin, turizm konusu ile yarışamasa da değişik sayılarda ele alındı. 

Hemen hemen hiç bozulmadan devam eden yayın formatında Süreyya Sami Berkem, 12 Mayıs 1961 tarihli 18. sayı dışında tüm sayılarda, “BAŞYAZI” manşeti altında yazılarını yazdı. Berkem'in yazısının bulunmadığı 18. sayıda: 

“Başazarımız, bir müddetten beri rahatsız bulunuyor. Bu yüzden makalesini yazamadı. Rahatsızlığı geçer geçmez yine yazmaya başlayacağını, bildiririz."

biçiminde hazırlanan bir bilgi notu okurlara sunuldu. 

Ancak; Berkem'in yazısını yazamayışının hastalığından kaynaklı olmadığını biliyoruz. Berkem, yazısını yazmış, fakat bu yazı Ahmet Yorulmaz tarafından yayınlanmamış ve bu nedenle de ciddi bir tartışma gelişmişti. 

Bu gerilimli sayı üzerine Ahmet Yorulmaz, Ayvalık'ta İz Bırakanlar (Geylan Kitabevi: 1998) ve bu kitabın ikinci baskısı olan Kimler Geldi Kimler Geçti Ayvalık'tan (Geylan Kitabevi: 2004) adlı kitaplarında şunları yazar: 

“... [Süreyya Sami Berkem] 'Türk Dünyası' adlı haftalık gazetemin başyazarlığını yapıyordu... Bir yazısı, zamanın kaymakamı Necdet Enünlü ile tartışmalara yol açacak nitelikteydi; devrim sürüyordu, yönetimle sürtüşmeyelim, üstadı yumuşatırım düşüncesiyle yazıyı yayınlamamıştım. Ağırlığını koydu: 'O yazı yazılmazsa, ben yokum!' dedi. Ertesi hafta makalesini yayınladım...” (1.baskı: s.16; 2. baskı: ss.36-37.)

Aynı zamanda gazetenin sahibi de olan Ahmet Yorulmaz, Gazete'de muhabirlik tekniği ile hazırlanmış haberleri ve röportajları yazdı. Yorulmaz, 9 Temmuz 1961 tarihinde gerçekleşen  Anayasa halkoylamasına kadar süren ve belirli bir periyoda bağlı olmaksızın yayınlanan, “EVET” adlı bir köşede de yazdı. Bu köşede “A.Y.” imzası ile çıkan yazıların Yorulmaz'a ait olduğunu ileri sürebiliriz. 

Bu köşede ayrıca Şinasi Devrim ve 24 Mart 1961 tarihli 11. sayıda Gazete'nin yazı kadrosuna katılan Ahmet Angın, “Angın” imzasıyla yazılarını yayınlandı. Ayda Bir Ayvalık Dergisi'nin 29. sayısında Taylan Köken, Şinasi Devrim adını “muhtemelen takma bir isimdi” (Ayda Bir Ayvalık, 2019: 29, s. 37) şerhi ile okuruna sunmaktadır.

Ahmet Yorulmaz ayrıca Gazete'nin: 8, 11, 13, 15, 16, 18, 22, 25, 27, 30, 31 ve 32. sayılarında  “GÜNLERİN GETİRDİĞİ” adlı köşede, düşüncelerini okur ile paylaştı. 25. sayıda köşesi dışında ayrıca “ESKİLERDEN BİRİ” başlığı altında Süleyman Sami Berkem ile yaptığı röportaj yayınlandı.

Gazetenin yazı işleri müdürü olan Dr. Şemsettin Sarıeren, değişik konularda hazırladığı yazılarını, 2. sayfada ve yine değişik köşe adları altında yayınladı. 1. sayıda “MEVLANA'DAN”, 4, 5 ve 6. sayılarda “GAZETECİLİK TARİHİMİZDEN”, 8 ve 9. sayılarda “GAZETECİLİK BAHİSLERİ”, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 22, 25, 26, 27, 28, 29, 31 ve 32. sayılarda “GÖRÜŞLER”adlı köşeleri, 2, 10, 11, 13 ve 23. sayılarda ise köşe dışı yorumları ile okurları ile buluştu. Sarıeren; gazetecilik mesleğinin tarihi ve pratiği üzerine yazdığı yazıları kadar, 1961 yılının politik konjonktürü değerlendirildiğinde; şaşırtıcı, çok ileri ve çok değerli dünya analizlerini de kaleme aldı.

Gazete'de takma adlarla yazı yazan köşe yazarları da oldu. Bunlardan biri, ilk sayıdan itibaren yazıları yayınlanan Kara Böcek takma adlı yazardır. Son yazısını 26. sayıda yayınlayan yazar, 2, 16, 18, 22, 24 ve 25. sayıları dışında yazılarını yayınladı. 1. sayıda “ÖTEDEN BERİDEN” adlı köşeyi kullanan Kara Böcek, diğer sayılarda “BİRAZ DA GÜLELİM” başlıklı köşesinde hiciv yazıları kaleme aldı. 4, 11 ve 12. sayılarda çıkan köşesinde “K.B.” kısaltması ile imzasını attı. 

İlk dört sayıda yazısı çıkan diğer takma adlı yazar, “ÇAKIL TAŞI” adlı köşesiyle “E.T.”dir. Bir diğer takma adla yazılarını yazan köşe yazarı ise Çuvaldız'dır. Yazarın “İĞNELİ FIÇI” adlı köşesi, Gazete'nin 10, 12, 16 ve 18. sayılarında yayınlandı. Gazete'nin 15. sayısında yayınlanan ve Fransız devrimcilerinin kadın zaafı üzerine bir yazının çevirisini yapan bir yazar da imzasını “H.M.” olarak atmıştır.

Gazete'de, avukat ünvanını kullanan iki yazar da yer aldı. Bunlardan ilki 1. sayıdan itibaren yazıları çıkan ve iki yazısı dışında Yassıada Duruşmaları ve sabık DP iktidarını eleştiren Vefik Bartu idi. Bartu “HUKUKÇU GÖZÜYLE” adlı köşesini; 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 11, 12, 15, 16 ve 21. sayılarda yayınladı. Diğer avukat yazar ise Rıfat Akay idi. Akay, 6. sayıda vergi, 9. sayıda ise Ayvalık üzerine iki yazısını yayınladı.

Gazete yurtdışında yazılan yazılara da yer verdi. 3. sayısında Talat Bartu'nun kaleme aldığı bir yazı “ALMANYA'DAN MEKTUP” başlığı altında yayınlandı. Bu köşenin adını 6. sayıdan itibaren Nihat Ekener kullanarak yazmaya başladı. 7. sayıdan itibaren köşenin adı “ALMANYA MEKTUBU” olarak değiştirildi ve yazar; 6, 7, 10, 11, 12, 14, 17, 19, 20, 22, 24, 28, 29 ve 30. sayılarda yazılarını yayınladı.

Gazete'nin yayın hayatı içinde tek yazısı yayınlanan yazarlar da oldu. Bunlar: 4. sayıda Ersin Taş, 7. sayıda David Sıdı, 8. sayıda Merâl Akay, 12. sayıda Feyzullah Çimen, 18. sayıda Orhan Kocabıçak, 23. sayıda Ahmet Ok ve 31. sayıda Nejat Türkeri'dir. 

23. sayıda yazısı yayınlanan Ahmet Ok ile ilgili Gazete açıklamasından yola çıkarak, 27 Mayıs rejiminin Ayvalık'taki ideolojik durumuna dair ilginç bir veri elde edilebilmektedir. Şöyle ki: Ahmet Ok “.. 13-14 yaşlarında olup...” İstiklâl İlkokulu'nda okumuş ve ilkokul bitirme sınavına girmiştir. Sınavda soru olarak öğrencilerden, 27 Mayıs hakkında bir kompozisyon yazmaları istenmiştir. Gazete'de yayınlanan yazı da öğrencinin “mümeyyiz huzurunda” kaleme aldığı sınavdaki yazılı kağıdıdır. 

Gazete'de, Ayvalık'ı kent politik açıdan analiz eden bir yazı dizisi de yayınlanmıştır. “ŞEHRİMİZİN YILLAR YILI ELE ALINMAMIŞ DÂVALARI” adlı bu yazı dizisi 5 sayı sürdürülmüştür. 5. sayıda “İTİZAR” başlığı altında verilen bilgiye dayanarak, yazı dizisinin 6 sayı olarak planlandığını anlamaktayız. Yazı dizisinin dördüncüsü yayınlandıktan sonra kaleme alınan özür notu şöyledir:  

“Münderecatımızın çokluğu yüzünden 'Şehrimizin yıllar yılı ele alınmamış dâvaları' adlı yazı serimizin son ikisini bir müddet koyamayacağımızı okuyucularımıza üzülerek bildiririz. Sütunlarımızda yer bulur bulmaz diğer iki derdi de dile getireceğimiz tabidir.” 

“ŞEHRİMİZİN YILLAR YILI ELE ALINMAMIŞ DÂVALARI”; 1. sayı bölüm 1: “turizm”, 2. sayı bölüm 2: “sağlık problemleri”, 3. sayı bölüm 3: “sosyal hareketler”, 4. sayı bölüm 4: Ersin Taş tarafından derlenen “zeytincilik problemi” ve 7. sayıda çıkan bölüm 5: David Sıdı tarafından kaleme alınan “Ayvalık'ta ne gibi turistik müesseseler kurulabilir” manşetleriyle yayınlanmıştır.

Özellikle yayın hayatının sonlarına doğru Gazete'de, “bulvar gazeteciliği” diye adlandırılabilecek yayınlar da yapılmıştır. Bunlar: 30, 31 ve 32. sayılarda “DEDİKODU” başlığı altında, 26, 27 ve 28. sayılarda ise fotoğraf altı yazılar biçiminde olmuştur.

Son olarak, zeytin üreticilerine dair 3 sayı süren bir köşe de hazırlanmıştır. 19, 21 ve 22. sayılarda yayınlanan köşe “Zeytincinin Köşesi” adıyla çıkartılmıştır.

İLK SAYI

Burada söz konusu edilen ve (ek.1) de liste halinde sunduğum bir çok konu hakkında "sözlü tarih çalışmaları" da yaptım. Ayıca burada adları geçen kişiler veya yakınları ile değerli arkadaşlarım, Nazım Timuroğlu'nun ve Taylan Köken'in yaptığı "sözlü tarih çalışmalarını" da dinlemenizi/okumanızı öneririm.

13 Ocak 1961 günü yayımlanan ilk sayıda verilmek istenen Ayvalık'ı yazarak başlamak gerekir. 1961 yılı ocak ayında Ayvalık, toplam 850 beygir gücünde (633,25 kW) 3 adet elektrik üreteci ile aydınlatılmaktadır. Ve bunlardan “150 beygir takatlı Duetz markalı ...” üreteç arızalanmıştır. Diğer iki üreteç ise yedek cihazın olmamasından dolayı sürekli çalışmakta ve her an arızalanma olasılığı ile başbaşadır. Böylesi bir durumda  Ayvalık'ın “karanlıkta kalması muhtemeldir”. 

Alibey Adası'nın “perişan haline de bir son vermek” gerekmektedir. Türk Dünyası'na göre, Sanat Enstitüsünde “muattal vaziyette duran 45 beygirlik” (33,525 kW) üretecin “kabil olursa” Milli Eğitimden satın alınarak adaya tahsis edilmesi yararlı olacaktır [1].

Aynı günlerde bir başka sıkıntıyı tütün üreticileri yaşamaktadır. Geçen yıl, “eski iktidar” (Demokrat Parti Hükümeti) döneminde, “en berbat tütünleri dahi iyi fiyatla almış” olan Tekel idaresinin depoları tütün doludur ve bu nedenle yeni alım yapılmamaktadır. Bunun sonucu olarak “eski mahsulü satıp, yeni ekime başlayamayan müstahsil kelimenin tam mânasıyla müşkül” durumdadır. Türk Dünyası'na göre, piyasanın hemen açılması ve Tekel'in de sürekli müdahale ederek üreticinin sıkıntısını çözmesi gerekmektedir [2].

9 Ocak 1961 pazartesi günü sevindirici bir gelişme yaşanmış ve Altınovalıların, “yıllardan beri hasretini çekmekte oldukları ortaokul”un temeli bir törenle atılmıştır [3]. Buna karşın, “civar vilâyet ve kazalarda” bulunduğu halde Ayvalık'ta iki aydır kahve sıkıntısı yaşanmaktadır ve bu durum “halkın şikayetlerine mucip olmaktadır” [4].

Ayvalık'ın o haftaki sıkıntısı sadece kahve yokluğu değildir. Perşembe günleri kurulmakta olan ve “halkımıza ve belediyemize menfaat temin ettiği için teşvik” edilmesi gereken pazar, satıcıların tezgahlarını “meydan ve tretuarlardan taşarak yol ortalarına ve hatta kavşaklarına kadar” yaymaları nedeniyle halkın geçişi zorlaştırmaktadır [5].

Ayvalık esnafı da bir başka sıkıntı ile başbaşadır. Ticaret Odası, bir kısım esnafın munzam  aidatlarını belirleyen “sınıflarını” yükseltmiş ve bunu da yazı ile tebliğ etmiştir. Ancak esnaf “iş durumunda bir yükselme olmadığı cihetle hoşnutsuzluk beyan etmektedir”. Bu nedenle Türk Dünyası, Oda'dan “kararın mucip sebebinin - halkımızı aydınlatmak bakımından ve kısaca – açıklanmasını” istemektedir [6].

Sanat Enstitüsü öğretmenlerinden Sermet Uysal'ın başkanlığında “bir müteşebbis hey'et“, bu hafta merkezi Ankara'da bulunan, “Türk Kültür Derneğinin bir şubesinin Ayvalık'ta da açılması için” başvuru yapmıştır [7]. Ayrıca boş bulunan Jandarma Bölük Komutanlığına Yüzbaşı İsmail Tura ve bir süredir vekaleten yönetilen Emniyet Amirliğine ise daha önce Niğde'de görev yapan A. Salih Çokcoş atanmışlardır [8].

Bu ilk sayının manşet haberini sona bıraktım... Türk Dünyası'nın neredeyse tüm yayın hayatı boyunca sürdürdüğü bir kampanya da “Ayvalık'ın İzmir'e Bağlanması Mevzuu”dur. Gazete ilerleyen sayılarında bir de anket açacaktır ve hatta Gazete'ye göre bu kampanya öylesine bir hal alacaktır ki, bir süre sonra Ayvalık halkı “il olmak isteyecektir”. 

Türk Dünyası'nın 1. sayısının manşeti de bu konuda hazırlanmıştır ve Ahmet Yorulmaz “11 ocak çarşamba günü saat 14 de” dönemin İzmir Valisi General Burhanettin Uluç'u makamında ziyaret ederek bir röportaj yapmıştır. Asker vali, “Ayvalık'lıların talebini büyük bir memnuniyet duyarak hükümete intikâl ettirmiş(tir)” ve kararın “müspet” olmasını da umut etmektedir [9].

VE SON YAZISI

Gazete, 18 Ağustos 1961 tarihinde çıkan 32. sayısındaki: “Bizim gibi gazeteleri muvakkaten de olsa SUSTURAN KANUN değişinceye kadar ARA VERİYORUZ!...“ manşeti ile yayın hayatına son vermiştir. 

Bu manşet ilk izlenim olarak “sansür” hissi verse de aslında, “mesele”, gazete gelirlerini ortadan kaldıracak olan ve 2 Ocak 1961 tarihinde kabul edilen 195 sayılı Basın İlan Kurumunun Teşkiline Dair Kanun'un yürürlüğe girmesi ve dolayısı ile yerel basının, yerel resmi kurumlardan aldığı reklam gelirlerinin ortadan kalkmasıdır. 

Manşetten verilen haber şu şekildedir: 

“Bu yılın başında 2 ocak günü kabul edilen ve 195 numarayı taşıyan “ Basın İlan Kurumunun Teşkiline Dair Kanun “nihayet bizi de susturuyor. Ama geçici bir susuş.

Ocak ayından itibaren yayın hayatına giren Türk Dünyasının kâr gözetmeksizin, fikir meydanı halinde, yaşayabileceğini hesap etmiştik. Nitekim bu gazeteyi seven ve yaşamasını isteyen iş sahiplerinin arada bir verdikleri mahkeme ve icra ilânları buna kâfi geliyordu. Okuyucularımızın abone olmak suretiyle yaptıkları desteği [desteğe] de haizdik.Bunların yanı sıra Süreyya S. Berkem ile Ahmet Angın gibi yurt çağında haklı olarak şöhret yapmış kalemler de bizimle beraberdiler.

Fakat gelin görün ki, 195 numaralı kanunu tatbikle mükellef “Basın İlân Kurulu Genel Kurulu”nun çıkardığı ve ancak geçen sayımız piyasaya çıktıktan sonra elimize geçen bir tamimle, yukarıda saymış olduğumuz yerlerden çıkan ve parasını vatandaşın ödediği ilânlar da resmilere ithal edilmiş bulunmaktadır.

Adı geçen kanun, bizim gibi mahalli olan, yalnız çıktığı yerlerin dertlerini dile getiren pek çok gazeteleri öldürmektedir. Hem de hakiki gazeteleri. Temsilciler Meclisine yağan şikâyetlerin büyük bir kısmı bu konu etrafındadır. Ancak, çok daha müstacel kanunlar üzerinde çalışan Temsilciler, bazı noktaları isabetsiz bulunan ve bizim gibi nice gazeteleri muvakkaten susturan adı geçen kanunu tâdil edecek çalışmalarda bulunamıyorlar.

Gününde, mahalli haberlere en geniş mânada yer vererek çıkan, okunan ve aranan TÜRK DÜNYASI bu şartlar altında neşriyatına (geçici bir zaman için) ara vermek zaruriyetini duymuştur. Ta ki kanun düzeltilsin, haksız olduğunu sandığımız tamim tahsis edilsin..

Sekiz aya ulaşan devamlı ve sistemli bir çalışmadan sonra -geçici de olsa- çıkmamak, elbette azap verici bir haldir. Ama memleketçilikten başka hiçbir gayeye hizmet etmemiş insanların huzuru içinde en kısa bir zamanda ve daha güzel bir şekilde karşınıza çıkacağımızı belirtmek isteriz. Zira Ayvalık'lının Ayvalık'lı bir gazeteye olan ihtiyacını müdrik bulunuyoruz. Eli kalem tutan ve kendilerini bu mesleğe vermiş insanlar olarak bu uğurda hiçbir, ama hiçbir fedakârlıktan kaçınmayacağımız tabiidir.”

Bu gelişmelere karşı Süreyya Sami Berkem de tepkisini şu satırlarla koyar: “Bizim gibi geri kalmış milletlerin yükselmesini ve ilerlemesini sağlayan faktörler arasında kitap, risale ve gazete gibi yayın vasıtlarının önemi, hatta hayati önemi hiç inkâr edilemez. Hükümetlerin, başlıca vazifeleri arasında da bu yayınları teşvik etmek, çıkışlarını kolaylaştırmak gelirken, tam aksine, onu kösteklemeğe çalışmak hoş bir davranış olmasa gerekir. 

Gazetemizin sahibi Ahmet Yorulmaz arkadaşımın büyük bir feragatle ve maddî fedakârlıkları da göze alarak çıkarmakta olduğu bu gazetenin, çıkarılan engeller yüzünden, muvakkat dahi olsa, yayınlarına fasıla vermek mecburiyetinde kalışı cidden üzücü ve düşündürücü bir haldir.

Öyle anlaşılıyor ki Batılı olmamız için bizim daha asırlar boyunca çalışmamız lâzım gelecektir.

Çünkü kafa değiştirmek, elbise değiştirmek kadar kolay olmuyormuş.” 

----

[1] Santral Takviyeye Muhtaç

Elektrik Santralındaki 150 beygir takatlı Duetz markalı motörün hasara uğramasiyle, cereyan ihtiyacımızı, beheri 350 beygir kuvvetindeki iki makina karşılamaktadır. 

Bir yedek makinenin hâlen bulunmayışı ve iki büyük motörün devamlı çalışma neticesi ileride – bir arıza vukuunda – şehrin karanlıkta kalması muhtemeldir. Bu hâlin önlenmesi için ya eski motörün süratle tâmiri cihetine gitmek veya bir yenisini temin etmek lâzımdır. 

Ali Bey Adasının perişan hâline de bir son vermek gerekiyor. Bunun için de hâlen Sanat Enstitüsünde muattal bir vaziyette duran 45 beygirlik Rustonun Milli Eğitim Bakanlığından - kabil olursa – satın alınarak adaya tahsis edilmesi iyi olur, kanaatindeyiz. (s.1, st.4)

[2] Tütüncüler zorda

Eski iktidarın tütün müstahsilinden geçen yıl yapmış olduğu mübayaa sırasında – rey mülâhazasıyla – en berbat tütünleri dahi iyi fiyatla almış olması Tekel İdaresini zor duruma sokmuştur. Depoları dolu bulunan Tekelin bu yılki piyasayı açamayışı, bundan ileri gelmektedir. 

Diğer taraftan piyasanın açılmamasından eski mahsulü satıp, yeni ekime başlayamayan müstahsil kelimenin tam mânasıyla müşkül vaziyettedir.

Piyasanın hemen açılıp, Tekelin de devamlı müdahaleleriyle müstahsilin sıkıntıdan kurtarılması lazımdır. (s.1, st.5)

[3] Altınova Ortaokulu

Altınovalılar yıllardan beri hasretini çekmekte oldukları ortaokula kavuşma yolunda ilk adımı atmış bulunuyorlar. 

Bu cümleden olarak okul binasının inşası için geçirdiğimiz pazartesi günü temel atma merasimi yapılmıştır. (s.1, st.6) 

[4] Kahve Bulunmuyor

Civar vilâyet ve kazalarda kahve bulunduğu halde, iki ayı mütecaviz bir zamandanberi şehrimizde bulunmayışı halkın şikayetlerine mucip olmaktadır. (s.1, st.3)

[5] Perşembenin sıkıntısı

Her hafta Perşembe günü kurulmakta olan pazarda satıcıların, meydan ve tretuarlardan taşarak yol ortalarına ve hatta kavşaklarına kadar çıkmaları halkın geçişini zorlaştırmakta.

Pazarcılığı halkımıza ve belediyemize menfaat temin ettiği için teşvik edelim amma gelip geçenleri de düşünelim.  (s.1, st.3)

[6] Sınıf yükseltme?

Ticaret Odası bir kısim esnafa yapılan yazılı tebligatla sınıflarının yükseldiği, bildirilmektedir.

Esnaf ise, iş durumunda bir yükselme olmadığı cihetle hoşnutsuzluk beyan etmektedir.

Bu kararın mucip sebebinin - halkımızı aydınlatmak bakımından ve kısaca - açıklanmasını bekliyoruz. (s.1, st.3) 

[7] Türk K. Derneği Kuruldu

Genel merkezi Ankara'da bulunan Türk Kültür Derneğinin bir şubesinin Ayvalık'ta da açılması için faaliyete geçilmiş olup, Sanat Enstitüsü öğretmenlerinden Sermet Uysalın başkanlığındaki bir müteşebbis hey'et müracaatını yapmıştır. (s.1, st.4 ve 5) 

[8] TAYİNLER

MÜNHAL bulunan şehrimiz J. Blk. Komutanlığına Yüzbaşı İsmail Tura tâyin edilmiştir.

BİR müddetten beri vekâleten İdare edilmekte olan Emniyet Âmirliğine Niğde'den A. Salih Çokcoş tâyin edilmiştir.

Komutan ve Âmire “hoş geldiniz” der vazifelerinde başarı dileriz. (s.2, st. 5) 

[9] Ayvalık'ın İzmir'e Bağlanması Mevzuunda Gnl. Burhanettin Uluç'un Gazetemize Demeci

Hatırlanacağı üzere bundan bir müddet önce Ayvalık'ın İzmir vilâyetine bağlanması konusunda başgösteren cereyan benimsenmiş, uzun bir esbabı mucibe ile dörtbin imzalı bir dilekçe Millî Birlik Komitesi âzalarına takdim edilmişti.

Bu cümleden olarak 11 Ocak çarşamba günü saat 14 de arkadaşımız Ahmet Yorulmaz'ı makamında kabul eden İzmir Valisi General Burhanettin Uluç, bu mevzuda şunları söylemiştir:

“- Ayvalık'lıların talebini büyük bir memnuniyet duyarak hükümete intikâl ettirmiş bulunuyoruz. Vilâyet olarak biz de uzun bir esbabı mucibe ekledik bu talebe, Ayvalık'ın iktisadî ve içtimaî bakımdan olsun, kültür bakımından olsun İzmir'e bağlanmasının bir zaruret olduğunu anlattık. Henüz bir cevap alamadık. İnşallah karar müspet olur.” (s1, st. 3, 4, 5) 

---

(ek.1)

TÜRK DÜNYASI GAZETESİ DİZİNİ

13 Ocak 1961, sayı:1

1. sayfa,

Ahmet Yorulmaz: (Manşet Haber): Ayvalık'ın İzmir'e bağlanması mevzuunda Gnl. 

        Burhanettin Uluçun gazetemize demeci

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Yersiz endişeler!

A.Y. [Ahmet Yorulmaz]: (Evet): Niçin bizde de olmasın?

Kara Böcek [......]: (Öteden Beriden): El ve cep meselesi

---: (Haber): Kahve bulunmuyor

---: (Haber): Sınıf yükseltme?

---: (Haber): Perşembe sıkıntısı

---: (Haber): Türk K. Derneği kuruldu

---: (Haber): Santral takviyeye muhtaç

---: (Haber): Altınova Ortaokulu

T. D. [Türk Dünyası]: (Tanıtım): Başyazarımız kimdir?

T. D. [Türk Dünyası]: (Tanıtım): Türk Dünyasının okuyucularına

2. sayfa,

Dr. Ş. [Şemsettin] Sarıeren: (Mevlana'dan): Kuş ile avcı!

E.T. [....]: (Çakıl Taşı): Yolsuzluk!

Vefik Bartu: (Hukukçu Gözü İle): 27 Mayısın mânası

Şinasi Devrim: (Bir Haftanın Notları): Unutmamak lazımdı – Eski kralcılar – Yaratıcılığın sırrı

---: Şehrimizin yıllar yılı ele alınmamış dâvaları (1): Turizm problemi!

---: (Haber): Tayinler

20.01.1961, sayı: 2

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Edremit ve Burhaniye'den sonra Ayvalık da Soma Termik 

        Santralından ceryan alacak

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): İntikam değil, hesap!

E.T. [....]: (Çakıl Taşı): Ham hayâl!

Dr. Ş. [Şemsettin] Sarıeren: Türkiyede ilk gazete nasıl ihdas edildi?

---: (Haber): Siyasi faaliyetler

---: (Haber): Harap binalar

---: (Haber): Futbol sahasını sular basıyor

---: (Haber): Fabrikalar kapanıyor

---: (Haber): Otomobillerin fenni muayeneleri

---: (Haber): Ekmek düzeldi

---: (Haber): Fabrikalar kapanıyor

---: (Haber): Ticaret Odasının Kararları

T. D. [Türk Dünyası]: Memnunuz!..

T. D. [Türk Dünyası]: (Polemik): “Yeni Asır” sevsinler seni e mi!

        2. sayfa,

        A.Y. [Ahmet Yorulmaz]: (Evet) : Ahlâkın ahlâksızlığıdır!

Vefik Bartu: (Hukuçu Gözü İle): Selâm sana Kurucu Meclis!

Şinasi Devrim: (Bir Haftanın Notları): Bir teklifimiz var – Aydın'ın sorumluluğu

---: Şehrimizin yıllar yılı ele alınmamış dâvaları (2): Sağlık problemleri

---: (Spor): 

27.01.1961, sayı: 3

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Onbeşbin Alman turist  Ayvalık'a gelmelidir.

---: (Manşet Haber): Bu yılki z. yağı rekoltesi altıbin ton civarında

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Uçan kuş!

E.T. [....]: (Çakıl Taşı): Poz ve rol

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Borç kime verilir?

---: (Haber): Sulu ispirtolar!

---: (Haber): Vilayet üvey evladını da düşünsün biraz!

---: (Haber): Gelmeyen kahve

---: (Haber): Yersiz karar

---: (Haber): Üstün başarı

---: (Haber): Şu süt işi

---: İtizar (özür yazısı)

2. sayfa,

Vefik Bartu: (Hukuçu Gözü ile): Yassıada duruşmaları

Talat Bartu : (Almanyadan Mektup): Câmi, Asker ve Çocuk...

---: Şehrimizin dâvaları (3): Sosyal hareketler

---: (Günün Meseleleri): Anayasa Mahkemesi hazırlıkları yapılırken Amerikada Yüksek 

        Mahkeme

3.2.1961, sayı: 4

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Her vatandaş vergi ödemek ister, ancak; G. vergisini tadil eden 

        kanun düzeltilmeli!

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): İstediğimiz parti?

E.T. [...]: (Çakıl Taşı): Haklı, amma...

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Tansiyon neselesi

---: (Haber): Telefonlar bu ay bağlanıyor

---: (Haber): Maarif Müdürünün şehrimizdeki tetkikleri

---: (Haber): M. Çağları kaybettik

---: (Haber): Zavallı çamlarımız

---: (Haber): Kütüphanr kurma çalışmaları

---: (Haber): Halk sağlığı eğitimi

---: (Haber): Yapı Kredi Bankası açılıyor

---: (Haber): Hava deposundan ceryan alınacak

---: (Haber): Halk eğitimi

---: (Haber): Ocak ayında evlenenler

---: (Haber): Konferans

2. sayfa,

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Gazetecilik Tarihimizden): “Takvim-i Vekayi”in Mukaddemesi

Ersin Taş (derleyen): Şehrimizin yıllar yılı ele alınmamış dâvaları (4): Zeytincilik problemi

Şinasi Devrim: (Evet): Gazete ve toplum

Vefik Bartu: (Hukukçu Gözü ile): Duruşmaların ortaya koyduğu hakikat

10.2.1961, sayı: 5

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): İsabetli bir davranış

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Gölge etmesinler...

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Feryat!

---: (Haber): Çevirme kredisi tescil ediliyot

---: (Haber): Zeytinciler Ankara'ya heyet gönderiyor!

---: (Haber): Zeytin güvesi mücadelesi

---: (Haber): Öğretmenler yassıada duruşmalarında

---: (Haber): İki yeni fabrika

---: (Haber): F. Kantarcı T. Odasında kalıyor

---: (Haber): Yardımseverlerin balosu

---: (Haber): İnfilâk seslerinin sebebi anlaşıldı

---: (Haber): Vergi cezalarında indirme

---: (Haber): Düşen yağmur miktarı

---: (Haber): Altınova'nın dereleri

---: (Haber): Tütüncülerin sıkıntısı devam ediyor

---: İtizar (özür yazısı)

Türk Dünyası: Okurlarımıza açıklıyoruz

2. sayfa,

Vefik Bartu: (Hukukçu Gözü ile): İlköğretim dâvamız

Şefik Aksoy: Şehir Ayvalık

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Gazetecilik Tarihimizden): “Takvim-i Vekayi”in Mukaddemesi II

---: (Haber): Yardımsevenlerin çalışmaları

---:  Ayvalık Orta Okul Yaptırma ve Orta Okul Talebelerini Koruma Derneği Tüzüğü

17.2.1961, sayı: 6

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Ayvalık, Edremit, Burhaniye ve Havran T. Kooperatifleri İzmirden 

        ayrılmak istiyor!

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Millete yazık oluyor

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Hem gülelim, hem ağlayalım!

A.Y. [Ahmet Yorulmaz]: (Evet): Zavallı madencilerimiz!

---: (Haber): Ayvalık'lı kahveyi ne zaman görecek?

---: (Haber): Çamlıkta yapılan işler

---: (Haber): Halk eğitimi

---: (Haber): Stad sulardan kurtarılıyor

---: (Haber): Zeytincilerin T. Odasındaki toplantısı

---: (Haber): Bugün Ramazan

---: (Haber): Pirina ihracatı

---: (Haber): Halil Nihat Boztepe'nin ölüm yıldönümü

2. sayfa,

Nihat Ekener: (Almanya'dan Mektup): Bulgaristan: hâlâ yaşayışları Türk, yapıları Türk

Avukat Rıfat Akay: Sözünün sık sık geçtiği şu günlerde: verginin doğuşu ve sebepleri

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Gazetecilik Tarihimizden): “Takvim-i Vekayi”in Mukaddemesi III

---:  Ayvalık Orta Okul Yaptırma ve Orta Okul Talebelerini Koruma Derneği Tüzüğü

        (devamı)

24.2.1961, sayı: 7

1. sayfa,

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Manşet Haber): Devlet Başkanı sayın Gürselle bir hasbihal

Avukat Vefik Bartu: (Hukukçu Gözü ile): Köy ve kitap

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Ufak-tefek farklar

---: (Haber): T. S. Kooperatifleri kongresi bugün

---: (Haber): Yoksul çocuklara yardım

---: (Haber): Ofis buğday istihkakımızı kesti

---: (Haber): Osman Hamdi Bey

---: (Haber): Liseye gelmekte olan araçlar

2. sayfa,

Davis Sıdı: Şehrimizin yıllar yılı ele alınmamış dâvaları (5): Ayvalık'ta ne gibi turistik 

        müesseseler kurulabilir?

        Nihat Ekener: (Almanya Mektubu): Tito'nun memleketi! Yugoslavya'da perdeler ...

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Gazetecilik Tarihimizden): “Takvim-i Vekayi”in Mukaddemesi IV

---:  Ayvalık Kütüphane Kurma, Koruma ve Yaşatma Derneği Tüzüğü

3.3.1961, sayı: 8

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): S. Kooperatifi Kongresi yapıldı Ayvalık'lı ortaklar da ayrılma 

        kararına uydular!

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Bir savunmanın düşündürdükleri

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Dinamik şoför!

---: (Haber): Sigortalı işçiler için evler yapılması düşünülüyor

---: (Haber): İzmir'e bağlanma meselesi

---: (Haber): Alâka görmeyen kurslar

---: (Haber): Yiyecek yardımı

---: (Haber): Çamlık yolu bozuluyor

---: (Haber): Yağ piyasası durgun

---: (Haber): 2 liraya bir portakal

---: (Haber): Duba tamir ediliyor

---: (Haber): Gazi Okulu pavyon tamiratı

2. sayfa,

Avukat Vefik Bartu: (Hukukçu Gözü ile): Demokraside lider

Merâl Akay: (Tetkikler): Aydın zümre üzerinde radyo mu gazete mi daha müessirdir?

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Gazetecilik Bahisleri): Tarihte Türk Basını

Ahmet Yorulmaz: (Günlerin Getirdiği): Şiir ve şarkılardaki noksanlığımız?

10.3.1961, sayı: 9

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Ayvalık İzmire bağlanıyor mu? İç İşleri Bakanının gazetemize 

        demeci

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): İyi başlar kötü bitiririz!

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Zarar yok beklerim!

---: (Haber): T. santralinin montajı bitiyor

---: (Haber): Mes'ul diye kimi tutacağız?

---: (Haber): Bezirgân Deresi değil, ölüm deresi?

---: (Haber): Tekel Başmüdürünün adını merak ediyoruz!

---: (Kampanya): Ayvalık'ın İzmir'e bağlanması konusunda bir anlet açtık

2. sayfa,

Şefik Aksoy: (Bir Görüş): 1950 ve sonrası

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Gazetecilik Bahisleri): Tarihte Türk Basını (2)

Rıfat Akay: Bu şehri benimseyelim!

---: (Haber): Ayvalık Z. müstahsillerinin raporunu yayınlıyoruz

---: (Haber): Milli eğitim konusunda toplantı

---: (Haber): İller Bankası mı müteahhit mi?

---: (Haber): Edremit otobüsleri kontrol edilmelidir

---: (Haber): İşsizlik – parasızlık

---: (Haber): Buna da şükür!

---: (Haber): Yardım Sevenler yeni İ. Heyeti

17.3.1961, sayı: 10

1. sayfa,

---: (Kampanya): Ayvalık'ın İzmir'e bağlanması konusunda bir anket açtık

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Yarın bayram!

Nihat Ekener: (Almanya Mektubu): Avusturya: dağ, taş her taraf orman!

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Ramazan şakası!

---: (Küçük Haberler): 

---: (Haber): Yunan gemisi şehrimize de sefer yapacak

---: (Haber): Yarın bayram

---: (Haber): Şehrimizde parti kurma çalışmaları

2. sayfa,

Dr. Şemsettin Sarıeren: Parti hareketlerinin canlandığı şu günlerde bizde siyasî partiler

Çuvaldız [...]: (İğneli Fıçı): Sayın Gümüşpala'ya küçücük bir mektup!

---: (Haber): Ayvalık Z. müstahsillerinin raporunu yayınlıyoruz

---: (Haber): Tuzlu suyu tatlı suya çevrilmesi için yeni bir usul meydana getirildi

24.3.1961, sayı: 11

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Belediye mahkemelerinin kurulmasına çalışılıyor. Zeytinyağının 

        kapalı ambalajlar içinde müstehlike ulaştırılması konusunda hazırlıklar var

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Müslüman olmaya çalışalım!

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Bekri Mustafa lisanından

A. [Ahmet] Angın: (Haftada Bir): Değer Meselesi!.

---: (Kampanya): İzmir'e bağlanma konusundaki anketi devam ettiriyoruz!

---: (Haber): Y.T.P. İçin temaslar

---: (Haber): H. Mumcuoğlu şehrimizden geçti

---: (Haber): Sinekle mücadele zamanıdır

---: (Haber): Turistler rağbet gösteriyor

---: (Haber): Kitaplık kuruluyor

---: (Haber): Otobüs kazası

---: Spor:

2. sayfa,

Avukat Vefik Bartu: (Hukukçu Gözü ile): Huzura giden yol

Nihat Ekener: (Almanya Mektubu): Yarım milyondan fazla nüfuslu Duisburg'da 

        taksi adedi 42!

Ahmet Yorulmaz: (Günlerin Getirdiği): Aradaki Fark

Dr. Şemsettin Sarıeren: İktisadî kriz

---: (Haber): Ayvalık Z. müstahsillerinin raporunu yayınlıyoruz

31.3.1961, sayı: 12

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Ayvalık'ı Balıkesirde tutmak tabiatı zorlamaktır!

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Altın ışık mucizesi

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): İnsaf!...

K.B. [Kara Böcek] [...]: (Biraz da Gülelim): Olur mu, olur!

Türk Dünyası: Basın-Yayın Turizm Bakanı Cihad Baban'a açık mektup

---: (Haber): Ayvalık'ta yapılan tütün satışları

---: (Haber): Ekmekler iki tip olmalı

2. sayfa,

Feyzullah Çimen: Sayın Org. Cemâl Gürsel'in açtığı “Kardeşlik Haftası” münasebetiyle 

        toplumda ahlâk ve fazilet

Avukat Vefik Bartu: (Hukukçu Gözü ile): Bir iktidarı batıran zihniyet

Çuvaldız [...]: (İğneli Fıçı): Kaza taşı!

Nihat Ekener: (Almanya Mektubu): Taksi işletme zorluğu

---: (Küçük Haberler):

---: (Seçme Haberler):

7.4.1961, sayı: 13

1. sayfa,

Ahmet Yorulmaz: (Manşet Haber): Hepimizin dâvası hâl yolunda, bunu kösteklemeye

        çalışanlar  sonunda muhakkak utanç duyacaklardır

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Kara bulutlar

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Nane

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Hesap meselesi!

---: (Haber): Uluç Paşa “netice bekliyoruz” diyor

---: (Haber): Vapur seferi

---: (Haber): Vergiye tabi hayvanların kayıtları başladı

---: (Küçük Haberler):

2. sayfa,

Ahmet Yorulmaz: (Günlerin Getirdiği): Gizli mi, açık mı?

Dr. Şemsettin Sarıeren: Dış âlemin görünüşü iki dev arasında kalan dünya

---: Dertler ve çareler: Spikerlerimiz -radyo idaresinin dikkatine-

---: (Haber): Barakalarda oturanları fazla düşünmek lâzım!

14.4.1961, sayı: 14

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Açtığımız anketin cevaplarını veriyoruz. Jeolojik yapı Ayvalık'ı 

        İzmir'e bağlar

---: (Manşet Haber): Siyasî faaliyetlere kısmî olarak müsadeden sonra CHP.de yapılan 

        ilk toplantı

---: (Manşet Haber): Karayolları Sarmısakta kamp kuracak

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Siyasî ahlâk buhranı

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Vokabüler

---: (Haber): Yağ piyasası ağır

---: (Küçük Haberler):

2. sayfa,

Nihat Ekener: Almanyada tramvay sadece şehir içi vasıtası değildir

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): İki ahbab ve yeni partiler

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Görüşler): Hâkim, mahkûm ve hüküm

21.4.1961, sayı: 15

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Anketimize devam ediyoruz günden güne artan ilgi ile dâvamızı 

        yayıyoruz

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Bir nutkun tahlili

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Ayı ile Avcı

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Lâhana turşusu

---: (Haber): İpkada isabetsizlik

---: (Haber): Karayollarının hazırlığı

---: (Haber): Turizm şirketi faaliyete geçti

---: (Haber): Küçük Köyün Ayvalık'a bağlanması

---: (Haber): Yurtiçi kıt'asının gösterileri

---: (Haber): Kirli ve mikroplu etler

---: (Haber): Büyük bir bayram

---: (Küçük Haberler):

2. sayfa,

Avukat Vefik Bartu: (Hukukçu Gözü ile): Ayvalık turizm bakımından küçük plajları hariç, 

        dünya çapında şöhret yapacak büyük bir tabiî plaja sahiptir

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Görüşler): Lâiklik vicdan hürriyeti demektir!

Ahmet Yorulmaz: (Günlerin Getirdiği): Utanıyorum!

H.M. [...]: (Çeviri): Fransız ihtilâlcileri ve aşk! Danton'un kadına olan zaafının başını 

        yediğini biliyor muydunuz?

---: (Spor):

28.4.1961, sayı: 16

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Açtığımız anketin tesiriyle şimdi de Ayvalık'ın il olmasını düşünenler 

        çıkmaya başladı!

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Müftüye selâm!

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Kimin malı kime?

Avukat Vefik Bartu: (Hukukçu Gözü ile): Yine turizm üzerine

---: (Haber): Bir yıl evvel bugün

---: (Haber): 23 Nisan heyecanla kutlandı

---: (Haber): Parkta çocuk bahçesi açıldı

---: (Haber): Çiçek yağlarının şehre sokulmaması isteniyor

---: (Haber): Bir Amerikalının Çamlıktaki tetkiki

---: (Haber): İşte bu olmadı!

---: İtizar (özür yazısı)

2. sayfa,

Ahmet Yorulmaz: (Günlerin Getirdiği): Bir-iki eksiğimiz daha

Çuvaldız [...]: (İğneli Fıçı): İnsanlar ve etler

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Görüşler): Amerikanın karşısındaki tehlike

---: (Spor):

5.5.1961, sayı: 17

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Topoloji ve sosyal hayat yönünden Ayvalık İlçesinin, Balıkesir'le hiç 

        bir bağlantısı yoktur!...

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Bir yıldönümü münasebetiyle: Neydi o günler, Neydi!

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Alışkanlık meselesi...

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Paşanın da sapığı olurmuş!

---: (Haber): Bina ve arazi vergileri tahsilâtı cezasız sona erdi

---: (Haber): Turizm derneği çalışmaları

---: (Haber): Salıncakta iki kişi

---: (Haber): Turist akını

---: (Haber): Teklif ediyoruz

2. sayfa,

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Görüşler): Acı hatıralardan

Nihat Ekener: (Almanya Mektubu): Almanya'da çocuk olmak büyük bahtiyarlık!

Ahmet H. Yorulmaz: (Alıntı): Yaşlılar! Genç kadınlarla evlenmeyiniz

---: (Spor):

12.5.1961, sayı: 18

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Ekrem Alican, vergilerde tenkit kabul etmiyor

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): İktidar hırsı...

Ahmet  Yorulmaz: (Günlerin Getirdiği): Daldan dala

---: (Haber): Balıkesir Valisini Tuğamiral Zahit Kırağlı'ya şikayet ediyoruz

---: (Haber): NATO mensupları Midilliden geldi

---: (Haber): Turizm Bakanlığı Çamlık'ta kamp mı kuracak

---: (Haber): Zeytin güvesiyle mücadele

---: (Haber): Danimarkalılar dünya medeniyetlerini tetkik ediyorlar

---: (Haber): Voltaj düşüklüğü

---: (Haber): İlçe Seçim Kurulu teşekkül etti

---: (Haber): Vakıflar Bankasının Müdürü geldi

---: (Haber): Hıdrellez rüzgarlı geçti

---: (Haber): Emniyette yeni kıyafet

---: (Haber): Kadirşinaslık örneği

---: (Haber): Siyasi partiler çalışmalarına hızla devam ediyorlar

---: (Duyuru): Okurlarımıza

2. sayfa,

Çuvaldız [...]: (İğneli Fıçı): Ciğere, böreğe ve paçaya dair!...

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Görüşler): “Devlet Baba”dan bekleme illeti!

Orhan Kocabıçak: Yine Ayvalık üzerine

---: (Haber): Tuhaf bir narh!

---: (Haber): Terfi

---: (Dünya Haberlerinden Seçmeler): 

19.5.1961, sayı: 19

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): 19 Mayısı Kutluyoruz

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Geçmişten hâlâ mı ders almayacağız?

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Na to kefalos, na to mermeri!

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Bir tanık oldu sanık!

---: (Küçük Haberler): 

---: (Haber): Ayvalık'a ilgi artıyor

---: (Haber): Y.T.P. kuruldu

---: (Haber): Bekleme mahallı isteniyor

---: (Haber): Geç de olsa küpe olacak bir haber!

2. sayfa,

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Görüşler): Kuyruklar ve ötesi

Nihat Ekener: Bir çok işte milli olan Alman milletinin mutfağı milletlerarası mahiyettedir!..

---: (Zeytincinin Köşesi): “Zeytin güvesi” nedir?

---: (Haber): Bir yabancı turizm mütehassısı geliyor

---: (Haber): Bir gazeteye ihtar!

---: Amerikanın bir numaralı kadını Bn. Jacgueline Kennedy

---: Ne biçim politikadır bu?

26.5.1961, sayı: 20

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Çifte Bayram: Bugün Kurban Bayramı, yarın 27 Mayıs!...

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): En büyük bayramımız

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Bayram tebriği

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Şu garip dünya!

Nihat Ekener: Almanların Türkleri sevdiği, efsanedir!

---: (Haber): İlçemizde C.H. Partisine kayıtlar devam ediyor

---: (Haber): Ticaret ve sanayi odaları birleşiyor mu?

---: (Haber): Cihat Baban şehrimizden geçti

---: (Haber): “Türk Dili” 36 yaşında

2. sayfa,

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Görüşler): Bir günde iki bayram

---: (Haber): Bir mayın filosu şehrimize geldi

2.6.1961, sayı: 21

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Okçular, Tıfıllar ve Aşağıbeyler köylerinde ilgi bekleyen tarih 

        kalıntıları yatıyor!

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Bir yıldönümü münasebetiyle Çektiklerimize dair

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Kafa 

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Yeminettirecem!

Türk Dünyası: Türk Dünyasının mektubu

---: (Haber): Halk istiyor!

---: (Haber): 27 Mayıs törenle kutlandı

---: (Haber): Üç vali ve kaymakamlar Karacabey'de toplandılar

---: (Haber): Dalyanda kurutma hastalığı başgösterdi

2. sayfa,

Avukat Vefik Bartu: (Hukukçu Gözü ile): 27 Mayısın 1. yıldönümü

Ayten Dinçay: (Serbest Vezinle Bir Şiir): Hediye

---: (Zeytincinin Köşesi): Zeytin güvesi mücadelesi nasıl yapılır?

---: (Haber): Otobüsler 14.400 kişi taşıdı

---: (Haber): Kendi kendimizi tenkîd!..

---: (Haber): Çamlık asfaltı tahrip ediliyor

---: (Haber): Şehrimizde spor hareketleri

---: (Haber): İki köyde iki okul

---: (Haber): C.K.M.P.si kuruluyor mu?

9.6.1961, sayı: 22

1. sayfa,

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Sosyal adalet üzerine

Ahmet Yorulmaz: (Günlerin Getirdiği): Yabancıyı soymak

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Dalga!

---: (Haber): Ege Üniversitesi Temmuzda kamp kuracak

---: (Haber): C.K.M.P. Müteşebbis Hey'eti kuruldu

---: (Haber): Kenterler gelmiyor

---: (Haber): Kütükler yazılıyor

---: (Haber): C.H.P. Kadınlar Kolu teşkilâtını kuruyor

---: (Haber): Bir Hayat ekibi şehrimize geldi

---: (Haber): Yağ piyasası canlanıyor

---: (Haber): Sadi Y. Ataman geliyor

---: (Haber): Onlar da bizden! Dünyanın en büyük mantar çiftliği

2. sayfa,

Dr. Şemsettin Sarıeren: (Görüşler): Hem suçludurlar hem güçlü

Nihat Ekener: (Almanya Mektubu): Almanya'da karnaval

---: (Zeytincinin Köşesi): Şimdiye kadar yapılan mücadelelerin neticeleri

---: (Haber): İki yeni buluş

16.6.1961, sayı: 23

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Ziraatta çalışan bütün işçiler gelir vergisinden muaf tutulacak!

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Can ile patlıcan meselesi!

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Bir yolculuğun hikayesi!

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Dolma!

---: (Haber): C.H.P. Gençlik Kongresini yaptı

---: (Haber): Balıkesir Valisi Z. Kırağlı emekliye ayrıldı

---: (Haber): Karayolları inşaatını ikmal etmek üzere

---: (Haber): Teknik Üniversite kamp kuracak

2. sayfa,

Ahmet Ok: 27 Mayıs

Dr. Şemsettin Sarıeren:İhtilâl hükümeti devrinde partilerde baskı olur mu?

---: (Haber): Nihat Danışman şehrimize geldi

---: (Haber): Tarih kalıntıları konusundaki haberimiz üzerine çalışmalara başlandı

---: (Haber): Turizm şirketi büro açtı

---: (Haber): Kadınlar faaliyet gösteriyor

---: (Haber): Kızılay çadır veriyor

---: (Haber): Bir yenilik: Sarmısak'a otobüs

---: (Haber): Gençlik Edremidi 5-1 yendi

---: (Haber): Meşhur bir tablo ödünç veriliyor

23.6.1961, sayı: 24

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Pazar günü yapılan C.H.P. İlçe Kongresinde Nejat Sarlıcalı tekrar 

        C.H.P. İlçe başkanlığına ekseriyetle seçildi!

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Huzur ve sükûna dair

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Hiç

Türk Dünyası: Okurlarımıza mektup: ilk altı ay...

---: (Haber): Geçici elli kişilik bir kafile geliyor

---: (Haber): Vali Zahid Kırağlı Paşa vazifesine devam ediyor

---: (Haber): Referandum-seçim hazırlıkları: Kurul başkanı Orbatunun beyanatı

---: (Haber): Altınova'nın Madra Çayına baraj inşaatı düşünülüyor

---: (Haber): Suphi Özer Altınovada görevli

---: (Haber): Üzüntü yaratan haberler

---: (Haber): Vakıf fabrikaları ihale edildi

2. sayfa,

Nihat Ekener: Çalışanlar ülkesinde: [Kadın]

---: Yerine getirilen istekler

---: (Batı Dünyasından Haberler):

30.6.1961, sayı: 25

1. sayfa,

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Tazibülhayvan!

Ahmet Yorulmaz : (Günlerin Getirdiği): Vergiler üzerine

---: (Haber): O. Sami Coşar şehrimize geldi

---: (Haber): Bir Yunan futbol takımı şehrimize gelecek

---: (Haber): Trafik polisi Erdek'e verildi

---: (Haber): Turizm Derneği kongresi bugün

---: (Haber): Alibeylilerin istekleri

---: (Haber): Geçen pazarın dört maçı

---: (Haber): Yarın Kabotaj Bayramını kutlayacağız

---: (Haber): Öğretmenler Derneği gezilere başladı

---: (Haber): Biletçi ve çoförlerin yeni kıyafeti

---: (Haber): Y.T.P. İlçe merkezi

---: (Haber): Kahve bulunmuyor

---: (Haber): C.H.P. Kadınlar Kolu yıllık toplantısı

---: (Haber): J. Kumandanı İvrindiye gidiyor

---: (Haber): Karayolları kampı yarın faaliyette

---: (Fotoğraf Haber): Sosyal Refah Koordinasyonu Kurulu

2. sayfa,

Dr. Şemsettin Sarıeren:(Görüşler): Din ve Allah

Ahmet Yorulmaz: (Eskilerden Biri): S. Sami Berkem ile konuşma

---: (Haber): Halkımızın Ayvalık'ta, Alibey'de ve Sarmısak'ta istedikleri

7.7.1961, sayı: 26

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Seçimler 22 Ekim 1961'de M.B.K. Üyesi Alb. H. Tunçkanat 

        Gazetemize özel bir beyanatta bulundu

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Tayini gereken hedef!

---: (Haber): Balıkesir Valisi Zahid Kırağlı diyor ki: inkışafı turizmde arayınız, fakiri 

        besleyecek iş budur

---: (Haber): J. Kumandanı yine Ayvalık'ta

---: (Haber): Çöp kutuları çoğaltılıyor

---: (Haber): Pallezviakos'la maça feederasyon müsaade etmedi

---: (Haber): Geçen pazar oynanan maç

---: (Haber): Denizcilik Bayramı törenle kutlandı

---: (Haber): Turizm Derneği Kongresi yapıldı

---: (Haber): Y.T.P. İlçe merkezi açıldı

---: (Haber): C.H.P. Kadınlar Kolu Kongresi pazar günü yapıldı

---: (Haber): İki kişilik bir hey'et lise için Ankara'ya gitti

2. sayfa,

Dr. Şemsettin Sarıeren:(Görüşler): Din ve Allah (II)

Angın [Ahmet Angın] : (Evet): C.H.P. Aleyhtarlığı

Kara Böcek [...]: (Biraz da Gülelim): Aldatanlar!

---: (Haber): Benzin pompaları şehir dışına çıkarılacak

---: (Haber): Hulisi Zarplı'nın bir yardımı daha

---: (Haber): Ana ve çocuk sağlığı

---: (Fotoğraf Haber): Kadın albay!

14.7.1961, sayı: 27

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Referandumda Ayvalıklı yeni Anayasa'ya 5661 hayır'a 6702 oy'la 

        cevap verdi: aksi propağandaya rağmen EVET

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Fena bir huy: inat!

Ahmet Yorulmaz: (Günlerin Getirdiği): Değişen nedir?

2. sayfa,

Dr. Şemsettin Sarıeren:(Görüşler): İngiliz egoizminin örnekleri

Angın [Ahmet Angın] : (Evet): Ayak piyasası

Ayten Dinçay: (Serbest Vezinle Bir Şiir): Bir Temmuz Gecesi

---: (Haber): Gülağzı Kampı yarın açılacak

---: (Haber): Liseye müdür ve öğretmenler veriliyor

---: (Haber): Turizm şirketinin gazinosu açıldı

---: (Haber): İ.T.Ü. Kampı kapandı

---: (Haber): Çam yangını

---: (Haber): Kapanan fırın yeniden açıldı

---: (Haber): Ağızdan alınan polyo aşısı

---: (Fotoğraf Haber): Zavallı ayaklar

---: (Karikatür):

21.7.1961, sayı: 28

1. sayfa,

Nihat Ekener: (Manşet Haber): Turizmde ilerleyebilmek için komisyon şart!..

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): İnsanlık vazifesi: yardım

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Genç kız ve acuze

---: (Haber): Balıkesir'de turizm mevzuunda yapılan bir toplantı

---: (Haber): Lise ikinci kısım inşaatı hazırlıkları

---: (Haber): Aydın Bolak tekrar C.H.P. İl Başkanı seçildi

---: (Haber): Kahve bir türlü gelmiyor

---: (Haber): Pazar günü oynanan maç

---: (Haber): İki yerde turnie isteniyor

---: (Fotoğraf Haber): Ameliyat oldu

2. sayfa,

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Çeviri): Claude Farer'in kaleminden Türk vicdanı

Dr. Şemsettin Sarıeren:(Görüşler): Tekâmülün aksine doğru

---: (Haber): Geçen pazar gününden notlar

---: (Haber): Yeni doğan bebeğe kalp masajı yapıldı

---: (Haber): Duba yolunun tamirine başlandı

---: (Haber): Karakter ölçüsü

---: (Haber): Maviküf hastalığı bize de gelecek mi?

---: (Fotoğraf Haber): Aşık olmak

28.7.1961, sayı: 29

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Devlet Başkanı C. Gürsel'in tamimini yayınlıyoruz!... Her türlü 

        münakaşa ve propağanda yasak edildi

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): “Ah şu Ayvalıklılar!”

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Sıkı dur ahbap...

---: (Tekzip): Ayvalık Kaymakamı ve Belediye Reisi Necdet Enünlü'nün tekzibi

Nihat Ekener: Memleket dertleri partiler arası çalışma ile halledilir

2. sayfa,

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Çeviri): Claude Farer'in kaleminden Türk vicdanı (II)

Dr. Şemsettin Sarıeren:(Görüşler): Tekâmülün aksine doğru (II)

---: (Haber): Sarmısak Plajından notlar

---: (Haber): Kaymakamlığa bir Jeep verildi

---: (Haber): Avni Baskın C.K.M.P. İl Başkanlığına seçildi

---: (Haber): Elim iki ziya

---: (Haber): Lozan Günü yapılan konuşma

---: (Haber): Balıkesir-Ayvalık yolu asfaltlanıyor

4.8.1961, sayı: 30

1. sayfa,

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Cevaba cevabımız

Nihat Ekener: Belediye az masraflı turistik tesisler yapıp işletebilir!

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Eloğlu ve biz.

---: (Dedikodu): Teftiş-kurtarılan yüzücü-ziyafet-biber dolması-kadınların balosu-Resmî

        İlânlar, Celâl Gürsel-av rekoru

---: (Haber): Dr. Turan Güneş şehrimize geldi

---: (Haber): Müfettişlerin Belediyeyi teftişleri

2. sayfa,

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Çeviri): Claude Farer'in kaleminden Türk vicdanı (III)

Ahmet Yorulmaz: (Günlerin Getirdiği): Bizdeki ilgisizlik

---: (Haber): Balıkçılık meselelerimiz

---: (Spor):

11.8.1961, sayı: 31

1. sayfa,

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Adliyemizle övünebiliriz

Nejat Türkeri: 23 numaralı telefon Ayvalık'lıyı mı, yoksa Belediyeyi mi baltalıyor?

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Şeftaliye dair...

---: (Haber): C. Halk Partisi komisyon çalışmalarına başladı

---: (Haber): Turnike yerine kuyruk usulü

---: (Haber): Emniyet Müdürü geldi tetkiklerde bulundu

---: (Haber): Yeni kır kahvesi ihale edildi

---: (Haber): Turizm Derneğinin daveti ilgi görmedi

---: (Haber): Sakat ve mesnetsiz fikirlerle ortalığı bulandırmayalım

---: (Haber): Yol mevzuunda verdiğimiz bir haber doğru çıktı

---: (Haber): Milli Eğitim Müdürü geldi

2. sayfa,

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Çeviri): Claude Farer'in kaleminden Türk vicdanı (IV)

Dr. Şemsettin Sarıeren:(Görüşler): Hürriyetin mahiyeti

Ahmet Yorulmaz: (Günlerin Getirdiği): İleri gitmek

---: (Dedikodu): Kadınlar ve balo

---: (Haber): Koku alma hassası... Erkeklerde kadınlardan daha fazla

---: (Haber): Belediyenin dikkatine

---: (Haber): Kadınlar Birliğinin Midilli gezisi

---: (Haber): C.H.P. Kadınlar Kolu balosu yapıldı

---: (Haber): Yol gösteren levhalar kifayetsiz bulunuyor

---: (Karikatür):

18.8.1961, sayı: 32

1. sayfa,

---: (Manşet Haber): Bizim gibi gazeteleri muvakkaten de olsa SUSTURAN KANUN 

        değişinceye kadar ARA VERİYORUZ!...

Süreyya S. [Sami] Berkem: (Başyazı): Turizm ve ticaret ahlâkı

S. S. [Süreyya Sami] Berkem: Üzücü, düşündürücü bir hâl!

Angın [Ahmet Angın] : (Haftada Bir): Şarkılarımız...

---: (Haber): Mahmut Makal şehrimize geliyor

---: (Haber): A.P. Şehrimizde kuruldu mu?

---: (Haber): İki dilek

---: (Haber): C.H.P. Bölge Toplantısı

---: (Haber): Müsteşar Babaoğlu geldi ve gitti

---: (Haber): Alibeyliler sıkıntı çekiyor

---: (Haber): Yağlar geriliyor

---: (Haber): Yunanlılar gelmiyor

2. sayfa,

Dr. Şemsettin Sarıeren:(Görüşler): Siyasî hürriyetler

Ahmet Yorulmaz: (Günlerin Getirdiği): Çalışma ahlâkı

Ayten Dinçay: (Serbest Vezinle İki Şiir): Mehyanede-Yaşantı

---: (Dedikodu): sekreterin inadı-13 balık 116 kilo

---: (Haber): Turist bir aile ile konuştuk

---:(Karikatür)