AYVALIK'lı YAZARLAR DERMESİ Ahmet Mertol Tulum

(foto.01) Ahmet Mertol Tulum.
(kaynak: yenisafak.com)

Ahmet Mertol Tulum, 19 Şubat 1940 tarihinde Ayvalık'ta doğdu. 

Babası Hasan Efendi ve annesi Hatice Hanım'dır. Okula altı yaşında başladı ve ağabeyi Erol Hulisi ile birlikte evden oldukça uzaktaki Ayvalık İstiklâl İlkokuluna gittiler. 1950 yılında Ayvalık’tan Bursa’ya göçtüler. Babası Alâeddin Camii'ne imamı oldu ve Tophane’de bulunan Osmangazi ilkokuluna devam etti. 1951 yılında ilkokuldan mezun oldu. Ortaokul eğitimini Bursa Tophane’deki Osmangazi Ortaokulu’nda 1954 yılında tamamladı. Aynı yılın sonbaharında Bursa Erkek Lisesi’ne yazıldı. 1962 yılında Pınarbaşı Spor Kulübü'nde lisanslı futbol oyuncusu oldu ve aynı yıl yeni kurulan Bursaspor'un kadrosuna girdi. O yıl üniversite öğrenimi için İstanbul'a geldi ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü tamamladı. Bitirdiği bölüme, Yeni Türk Dili asistanı olarak girdi. 1968’de Sinan Paşa’nın Tazarru’nâmesi ve dil hususiyetleri adlı çalışmasıyla doktorasını tamamladı. Aynı kürsüde profesörlüğe yükseldi. Türkiyat Enstitüsü müdürlüğünü yaptı. Eski Anadolu Türkçesi alanındaki çalışmalarıyla tanındı. 

Eşi Aksel Hanım ile 1964 yılında evlendi. Bu evlilikten Ayşe Handan ve Mehmet Mahur adlarında iki çocukları oldu.

ESERLERİ:

01. Kitapları

01.01. [1971]
Sinan Paşa, tazarru‘-nâme, inceleme - metin - notlar ve açıklamalar - sözlük.

408 sayfa. 16.0 x 24.0 cm

İstanbul : MEB yayınları.

01.02. [1977]
Nev‘î, dîvân tenkitli basım.
Mehmet Ali Tanyeri ile birlikte.

xiii, 607 sayfa. 16.0 x 23.5 cm

İstanbul : İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.

01.03. [1977]

Tursun Bey, târîh-i ebü’l-feth, inceleme - metin - dizin - sözlük - harita.

272 sayfa. 16.0 x 24.0 cm

İstanbul : İstanbul Fetih Enstitüsü yayını.

01.04. [1985]

Temel Türkçe sözlük, 3 cilt.

Şemseddîn Sâmî’nin Kâmûs-ı Türkî adlı eserinin genişletilerek günümüz diline aktarılmış metnidir.

1532 sayfa. 19.0 x 27.0 cm.

İstanbul : Tercüman Gazetesi.

01.05. [1986]

Yeni imlâ kılavuzu.

93 sayfa. 13.0 x 19.0 cm.

İstanbul : Tercüman Aile ve Kültür Kitaplığı.

01.06. [1993]

Mühimme defteri.

Bir grup tarihçi tarfından okunan metinler redakte edilmiş ve günümüz diliyle geniş özetleri yapılmıştır.

440 sayfa. 17.0 x 25.0 cm.

İstanbul : Türk Dünya Araştırmaları Vakfı.

01.07. [2000]

Tarihî metin çalışmalarında usul: Menâkıbu'l-Kudsiyye üzerinde bir deneme.

xxiv, 656 sayfa. 16.0 x 24.0 cm.

İstanbul : Deniz Kitapevi. 

01.08. [2000]
III. Ahmed’in düğün kitabı: Sûr-nâme-i Vehbî.
Tıpkı basım ve günümüz diline aktarılmış metin, metnin minyatürlerle ilgili özeti ve İngilizce tercümesi olmak üzere üç ciltten oluşmaktadır.

352 + 308 + 51 sayfa. 24.0 x 38.0 cm.

İstanbul : Ertuğ & Kocabıyık (Borusan).

01.09. [2008]

Sûrnâme: Sultan Ahmed’in düğün kitabı.

784 sayfa. 16.0 x 25.0 cm.

İstanbul : Kabalcı Yayınevi.

01.10. [2009]
Osmanlı Türkçesine Giriş.

623 sayfa. 20.0 x 28.0 cm.

Eskişehir : Anadolu Üniversitesi Yayını.

01.11. [2011]

Sinan Paşa, yakarışlar kitabı: Tazarru‘-nâme.

643 sayfa. 16.0 x 23.5 cm.

Ankara : Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

01.12. [2011]

Meninski, 17. yüzyıl Türkçesi ve söz varlığı.

1960 sayfa. 16.0 x 23.0 cm.

Ankara : Türk Dil Kurumu Yayınları.

01.13. [2012]

Matrakçı Nasuh, tarih-i sultan Bayezid: sultan II. Bayezid tarihi

163 sayfa. 15.0 x 23.0 cm.

İstanbul : Giza Yayınları.

01.14. [2013]

Osmanlı Türkçesi büyük el sözlüğü.

700 sayfa. 13.5 x 23.5 cm.

İstanbul : Kapı Yayınları.

01.15. [2013]

Tursun Bey, fetih babası Fatih’in tarihi

322 sayfa. 13.5 x 19.5 cm.

İstanbul : Kapı Yayınları.

01.16. [2013]

Sinan Paşa, Ma’ârif-nâme: öğütler ve özlü sözler kitabı.

912 sayfa. 16.0 x 24.0 cm.

Ankara : Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.

01.17. [2014]

Sinan Paşa, tazarruʻ-nâme: yakarışlar kitabı.

1302 sayfa. 17.0 x 24.0 cm.

İstanbul : Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı.

 

01.18. [2014]

Hacı Ahmed Efendi, sergüzeşt 16. yüzyılda bir otobiyografi ve ravzatü’t-tevhîd zeynîlik tarihine ışık tutan sembolik bir eser.

989 sayfa. 17.0 x 24.0 cm.

İstanbul : Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı.

01.19. [2015]
Mimli ikilinin kıyameti: menâkıbu’i-kudsiyye’nin 20 yıl sonra kuşe kağıtlı 3. baskısı münasebetiyle.


76 sayfa. 15.0 x 23.0 cm.

İstanbul : Doğu Kütüphanesi.

01.20. [2016]

Dede Korkut, Oğuznameler, Oğuz Beylerinin hikâyeleri.

502 sayfa. 16.0 x 24.0 cm.

Ankara : Atatürk Kültür Merkezi.

01.21. [2017]

Tarihi metin çalışmalarında usul, nâme-i kudsî (menakıbu'l-kud siyye)'nin yayımlanmış metinlerden derlenen verilerle, birinci kitap.

590 sayfa. 13.5 x 21.5 cm.

Konya : Çizgi Yayınevi. 

01.22. [2017]

Elvan Çelebi, name-i kudsî: kutsal kitap - menâkıbu’l-kudsiyye: kutsal menkabeler, çevriyazılı ve günümüz diline aktarılmış metin, ikinci kitap.

512 sayfa. 13.5 x 21.5 cm.

Konya : Çizgi Yayınevi.

(foto.03) Aksel Hanım ve Ahmet Mertol Tulum'un 

2014 yılında kutladıkları 50. evlilik yıldönümü hatırası.

(kaynak: Kartal,2017:39)

------

KAYNAKÇA

biyografya.com, (2024).

A. Mertol Tulum, 2024.

https://www.biyografya.com/tr/biographies/a-mertol-tulum-8d5b7359

son erişim tarihi: 11 Nisan 2025.

Çelikelden, G. (2018).

Sinan Paşa'nın nesrinde ritmik unsurlar (Tazarru'-nâme üzerinde tahlil), (Tez no.: 510259) [Doktora Tezi, Osmangazi Ünivesitesi].

Ezberci, A. (2015).

“17. yüzyıl Türkçesi ve söz varlığı” adlı eserde birleşik fiiller, (Tez no.: 384563) [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Ünivesitesi].

Karagözlü, V. (2015).

Stilistik açıdan Tazarru'-nâme'de söz simetrisi, (Tez no.: 423705) [Doktora Tezi, Gazi Ünivesitesi].

Kartal, A.ve Tulum M. M. (2017).

Mertol Tulum kitabı, Eskişehir : Sivrihisar Belediyesi.

Işık, İ. (2009).

Resimli ve metin örnekli Türkiye edebiyatçılar ve kültür adamları ansiklopedisi c:1 (2.b), İstanbul : Elvan Yayınları.

Tekin, A. (1999).

Edebiyatımızda isimler ve terimler (2.b), Ankara : Ötüken Neşriyat.