AYVALIK'lı YAZARLAR DERMESİ İsmail Hakkı Uzunçarşılı [Uzunçarşılıoğlu]

(foto.01) İsmail Hakkı Uzunçarşılı.
(kaynak: yapikrediyayinlari.com.tr)

 

İsmail Hakkı Uzunçarşılı, 23 Ağustos 1888'de Eyüp/İstanbul'da doğdu.

İlkokul eğitimini Nişancı Mahalle Mektebi'nde ve Eyüpsultan'daki İplikhane Mektebi'nde gördü. 1900 yılında Soğukçeşme Askerî Rüştiyesi'nde orta eğitimine başladı. 1902 yılında Bayezid Merkez Rüştiyesi'ne geçti ve buradan 1904 yılında mezun oldu. Lise eğitimi için aynı yıl Mercan İdadisi'ne kaydoldu. Lise yaşamı ikinci meşruiyet ortamında geçti ve burada okul müdürü de olan tarihçi Ali Reşat Bey'den çok etkilendi. 1909 yılında  liseden mezun oldu ve İstanbul Dârülfünûn'un Edebiyat Bölümü'ne başladı. 1912 yılında üniversiteden mezun oldu. O yıl Maarif Nezaretine müracaat etti ve Kütahya İdadisi'ne tarih öğretmeni olarak atandı. Burada  sekiz sene öğretmenlik yaptı. Şehir tarihi çalışmalarına Kütahya'da başladı. İlk kitabını burada yazdı. Kısa süre sonra Milli Mücadele başladı ve Kuvâ-yi Seyyâre'de fahri hizmette bulundu. Aynı zamana Kütahya'daki milli direniş hakkında Ankara'ya raportörlük yaptı. Yunan Ordusu'nun Ankara'ya doğru ilerleyişi sırasında, 30 Temmuz 1921'de Kütahya, Yunan Ordusu tarafından işgal edilince önce Eskişehir ve sonra da Ankara'ya geçti. 1921 yılında Maarif Vekaleti tarafından Trabzon Sultanisi'ne tayin edildi. Görev yerine giderken Kastamonu'da çıkartılan Açıksöz gazetesine yazdığı yazılar nedeniyle, görev yeri Kastamonu İdadisi olarak değiştirildi. 1922 yılında  Karesi (Balıkesir) Maarif Müdürlüğü'ne tayin oldu. Cumhuriyet'in ilanından sonra bir süre Karesi Maarif müdürü olarak kaldı ve 1924 yılında Balıkesir İlköğretim Okulu müdürü olarak atandı. Burada Karesi araştırmaları yaptı.  Türk Tarih Kurumu'nda görev yaptı. 1933’teki üniversite reformunda İstanbul Üniversitesi’ne profesör olarak atandı. 1952 yılında Maarif Vekâleti genel müfettişi oldu. Bu dönemde Sivas araştırmaları yaptı. 1958 yılında öğretim üyeliğini bıraktı. Bundan sonra araştırmalarını özellikle Topkapı Sarayı Arşivi’nde sürdürdü.

Emine Safiye Hanım ile evli olan Uzunçarşılı, 10 Ekim 1977 tarihinde stanbul'da öldü.

ESERLERİ
01. Kitapları

01.01. [1343:1925]
Karesi vilâyeti tarihçesi.

143 sayfa+1 katlanmış harita. 16.0 x 23.0 cm.

İstanbul : Hüsn-i Tabiat Matbaası.

01.02. [1343:1925]
Karesi meşahiri : edib ve şairler, ricâl-i devlet faslı.

156+3 sayfa. 14.0 x 21.0 cm.

İstanbul : Hüsn-i Tabiat Matbaası.

01.03. [1345:1927]
Tokat, Niksar, Zile, Turhal, Pazar, Amasya vilayet kaza ve nahiye merkezlerindeki kitabeler : kitâbeler I.

160 sayfa+26 resim. ? cm.

İstanbul : Devlet Matbaası.

 

01.04. [1347:1929]
Anadolu Türk tarihi tedkikatından Sivas şehri (Rıdvan Nâfiz [Edgüer] ile birlikte).

188+46 sayfa+1 katlanmış harita. ? cm.

İstanbul : Maarif Vekaleti.

01.05. [1347:1929]
Anadolu Türk tarihi tetkik alanlarında ikinci kitap : kitâbeler II.

289 sayfa. ? cm.

İstanbul : Devlet Matbaası.

01.06. [1932]

Bizans ve Selçukiylerle Germiyan ve Osman Oğulları zamanında Kütahya şehri.

viii+308 sayfa+55 resim. 24.0 x 34.0 cm.

İstanbul : Devlet Matbaası.

01.07. [1937]

Anadolu beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu devletleri.

xii+137 sayfa. 16.5 x 24.0 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları. 

01.08. [1941]

Osmanlı devleti teşkilatına medhal.

xxi+549 sayfa. 16.5 x 23.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.09. [1942]

Meşhur Rumeli âyanlarından Tirsinikli İsmail, Yılık oğlu Süleyman ağalar ve Alemdar Mustafa Paşa.

246+48 sayfa. 14.0 x 21.0 cm.

İstanbul : Maarif Matbaası.

01.10. [1943]

Osmanlı devleti teşkilatından Kapukulu ocakları cilt I : acemi ocağı ve Yeniçeri ocağı.

xi+755 sayfa. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.11. [1944]

Osmanlı devleti teşkilatından Kapukulu ocakları cilt II : cebeci, topçu, top arabacıları, humbaracı, lağımcı ocakları ve Kapıkulu suvarileri.

vii+306 sayfa+44 resim. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.12. [1945]

Osmanlı devletinin saray teşkilatı.

xxxvi+587 sayfa 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

 

01.13. [1946]

Midhat ve Rüştü paşaların tevkiflerine dâir vesikalar.

179+8 sayfa. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.14. [1947]

Osmanlı tarihi 1. cilt : kuruluştan İstanbul'un fethine kadar.

xv+354 sayfa. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.15. [1948]

Osmanlı devletinin merkez ve bahriye teşkilatı.

xvi+632+95 sayfa. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.16. [1949]

Osmanlı tarihi 2. cilt : İstanbul'un fethinden Kanun Sultani Süleyman'ın ölümüne kadar.

xxvii+760 sayfa. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.17. [1950]

Midhat paşa ve Tâif mahkûmları.

236 sayfa. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.18. [1951]

Osmanlı tarihi 3. cilt 1. kısım : 2. Selim'in tahta çıkışından 1699 Karlofça andlaşmasına kadar.

xviii+656 sayfa 18 resim. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.19. [1954]

Osmanlı tarihi 3. cilt 2. kısım : XVI. yüzyıl ortalarından XVII. yüzyıl sonuna kadar.

xxiii+687 sayfa. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.20. [1956]

Osmanlı tarihi 4. cilt 1. kısım :  Karlofça anlaşmasından XVIII yüzyılın sonlarına kadar.

xiv+681 sayfa. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.21. [1959]

Topkapı sarayı müzesi mühürler seksiyonu rehberi : guinde book of the seals section of Topkapı saray museum.

55+3 sayfa 7 resim. 13.0 x 19.0 cm.

İstanbul : Topkapı Müzesi Yayınları.

01.22. [1959]

Osmanlı tarihi 4. cilt 2. kısım : XVIII yüzyıl.

xviii+2+304 sayfa. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.23. [1967]

Midhat paşa ve Yıldız mahkemesi.

267 sayfa. 17.5 x 24.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.24. [1972]

Mekke-i Mükerreme emirleri.

180 sayfa. 16.5 x 23.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

01.25. [1974]

Çandarlı vezir ailesi.

vi+150 sayfa. 16.5 x 23.5 cm.

Ankara : Türk Tarih Kurumu Yayınları.

---
KAYNAKÇA

tr.wikipedia.org (8 Temmuz 2025).

İsmail Hakkı Uzunçarşılı.

son erişim tarihi: 10 Temmuz 2025.