 |
| Kóstas Paráschos (Κώστας Παράσχος) (1912, Ayvalık -3 Aralık 2000, Atina) Atina, Meçhul Asker anıtı önünde geçit töreni yapan mahalle çocukları. |
Kóstas Paráschos (Κώστας Παράσχος) Helen yazar, gazeteci ve fotoğrafçıydı.
1912 yılında Ayvalık'ta doğdu. Babası, Agios Haralambos (Άγιος Χαράλαμπος) hastanesi çalışanı Dr. Emmanouíl Pappoú Paráschos (Εμμανουήλ Παππού Παράσχος) annesi Mersinli bir aileden gelen Vrýsiis Kioilou (Βρύσης Κιοίλου) idi (foto.2).
 |
| (foto.02) Dr.Emmanouíl Παράσχος ve eşi Vrysiis düğünleri sırasında.. (kaynak: mparaschos.com) |
Kostas (Κώστας)'ın; Thanaso (Θανασός), Evmenis (Ευμενής), Xenoúla (Ξενούλα) ve Giánnis (Γιάννης) adlarında, tümü Ayvalık'ta doğan kardeşleri oldu (foto.03).
 |
| (foto.03) Paráschos ailesinin toplu çekilmiş fotoğrafı. Soldan itibaren: Kostas, annesi Vrysiis, en büyük kardeşi ve kitabı atfettiği Thanaso, kucakta Giánnis, babası Emmanouíl, Evmenis ve kız kardeşi Xenoúla. (kaynak: mparaschos.com) |
Ailesiyle birlikte, 25 Eylül 1922 gününe kadar "Çifte Çeşme sokak numara 54"de yaşadı. Kurtuluş savaşı sonrasında önce Midilli'ye, 1924'te de Atina'ya yerleştiler (foto.04) (Paraschos,2018).
 |
| (foto.04) 1944 depremi ile tek kata "inen" Çifte Çeşme sokaktaki Paráschos Evi. (kaynak: mparaschos.com) |
Atina Üniversitesi'nde hukuk, siyaset ve ekonomi bilimleri okudu. Filoloji kurslarına da katıldı. Profesyonel olarak gazeteciliğe adım attı ve Atina Proia (Πρωΐα) gazetesinde çalıştı. Ardından; Vradini (Πρωΐα), Machi (Μάχη), Eleftheria (Ελευθερία), Ethniki Kyryka (Εθνικό Κήρυκα) ve Kathimerini (Η Καθημερινή) gazetelerinde muhabir olarak görev yaptı.
İşgal sırasında, işgal altındaki Atina anlarının fotoğraflarını çekmeye başladı ve Almanlarca "fotoğraf çekmenin yasaklanmasına" karşın, hayatını tehlikeye atarak fotoğrafçılığa devam etti. Kóstas Paráschos'un kamerası her zaman pantolonunun arka cebinde ya da trençkotunun iç cebinde bulunur, hızlı ve gizlice fotoğraf çekerdi. Fotoğraf makinesi 35 mm'lik Rus malı olan Zorki'ydi, Bu makine, 1932 tarihli Leica'nın ucuz bir kopyasıydı. 1941'den 1944'e kadar olan bu dönemi, evinin çatısına sakladığı filmleri kullanarak, İtalyan ve Alman faşistlerin 850 fotoğrafını çekti.
Oyun bile oynamadan, işgalin trajik derecede masum kurbanları olan, sefalet ve açlığı deneyimleyen, paçavralar içinde ve yalınayak sokaklarda dolaşan çocukları da çekti. Yunan işgal güçlerine karşı savaşan yurtseverlerin duvarlara boyayla yazdıkları pankartları ve sloganları da...
Almanların kaybetmesi ve işgali bitirdiği 12 Ekim 1944 günü şöyle yazar (tercüme bana aittir):
"... Sabahın erken saatleri. 12 Ekim 1944 Perşembe. Ön kapı yüksek sesle çalınıyor.- Uyan! Almanlar gidiyor. Gazeteye çık!Yarı karanlıkta birbirimize baktık. Sessiziz. Görünüşümüz mü? Hiçbir şey söylemediler. Bir anda kendimizi birbirimizin kollarına attık. Birkaç saniye öyle kaldık. Ağlıyor muyduk? Gülüyor muyduk? O büyük anda bu ayrıntılar ne kadar ilgi çekici!
Bir bölümü kapatıp diğerine başlıyordu. Artık hukuka aykırılık yoktu. Bilgi için hırsızlarla mücadele, ofislerde rastgele yapılan toplantılar, astarlara ve hatta ceplere gizlenmiş şüpheli notlar, şifreli aramalar, gizli radyolar ve telsizler. O zaman geceleri trompetleri duymuyorduk, sabahları da duvarlara yazılan sloganları göremiyorduk. Artık galiplerden korkmazdık ve açlık, korkunç açlık geçmişte kalırdı. Her şey bedava olacaktı! Bağırırdık, şarkı söylerdik! ...
Evden çıkarken fotoğraf makinemi kaptım… Sevinci, şarkıyı, mutluluğu, özgürlüğü fotoğraflayacaktım!… Oymaya başladım. Adımlarımı hızlandırdım. Sanki vampirler tarafından avlanıyordum. Hatırladınız, hepiniz hatırladınız. 1941 yılının kara kışında, bu köşede, kaldırımdaki köpek kulübesinde bir insan yatıyordu. Yani cesedi. Açlıktan ölmüştü. Kemikli. Yalınayak. Ama ayakkabılarını almamışlardı. Ayakları şiştiği için ayakkabısı ile ölmüştü.
Özgürdük! Özgür olduğumuzu düşünmek zorundaydık! Ama biz her zaman özgürce düşündük, yıkılan vatanı yeniden inşa etmek için. Geçmişi geride bırakalım. Gelecek önümüzde açılıyor. Parlak ve umutlu. Müttefikler fedakarlıklarımızın farkındadır. Bize yardım edecekler. O zaman biz de, tüm coşkumuzla buna inanıyorduk.Cesur Müttefiklerimize hoş geldiniz…Bir kedi önüme atladı. İtalyanlardan kaçmayı nasıl başardı acaba! Açlıktan ölenlerin anıtlarını kim dikecek? ... Yunan bayraklarının yanında müttefik bayrakları dalgalanıyor. İngiltere, Amerika, Rusya. Kim bilir hangi sandıklardan çıkmışlardı bu bayraklar, yıllarca o büyük günü beklemişlerdi.Yarın çocuklar sokaklarda oynayacak. Çocuk oyun alanı mahalleye renk katacak... Bu sıkıntılı hayatımızda huzuru, sadeliği, kahkahayı, huzuru yeniden bulalım Allah'ım. Böyle bir çileden geçmek için ne yaptık?Şarkıyı yolda tekrar duyuyorum. Aşktan ve romantizmden bahsedenler gençlerdir. ... Muzaffer insanlar, ama sakat, perişan, kanlı. Yetişkin nüfusun %34-40'ı tüberküloz hastasıydı, %18-20'si ise tedavi umudundan yoksundu. Çocukların sadece %10'u sağlıklıdır (%75'i tüberküloz veya tüberküloz öncesi), %15'i çeşitli diğer hastalıklara sahiptir ve sadece %10'u sağlıklıdır. ...Kısa bir süre önce Kutsal Kaya'ya Yunan bayrağı çekilmişti. İki aydan kısa bir süre sonra Atina, Aralık 1944'te İngiliz emperyalistlerinin kanlı müdahalesine tanık oldu. ..." (Paraschos,1983)
1957 yılında I diáplasi ton paídon (Η διάπλαση των παίδων :: çocuğun anayasası) dergisinin yönetimini devraldı ve 1970 yılına kadar bu görevi sürdürdü.
FOTOĞRAFLARI
Aşağıdaki fotoğrafların tümü "Η Κατοχη: Φωτογραφικα Τεκμηρια 1941-1944" kitabından alınmıştır.
 |
| (foto.01) Atina, Attikon sineması Almanların olmazsa olmazıdır. |
 |
| (foto.02) Atina, Stadiou caddesindeki o zamanki Apollo sineması, üç dilde reklamını yapıyor. |
 |
| (foto.03) Atina, Panepistimi Caddesi, 1942 yazı. Yunanistan Bankası'nın önündeki Alman bölüğü. |
 |
| (foto.04) Atina, Hipokrat Caddesi, yaşlı kadın o kadar şanslı değil, sanki biri daha önce aramış. |
 |
| (foto.05) Atina'da, Milli Kütüphane'nin karşısındaki Panepistimi Caddesi'nde, yenilebilir bir şey ihtimaline karşı çöpleri zorlayan çocuklar. |
 |
| (foto.06) Atina'da Harokopou yakınlarındaki Ilissos deresinde çocuklar ot topluyor. |
 |
| (foto.07) Selanik'teki Pallas sineması Alman askerlerinin tiyatro salonuna dönüştürülmüştü. |
 |
| (foto.08) Sırbistan Kozani'deki gümrükte Yunan jandarması ve Alman askeri görev yapıyor. Bu tür gümrükler her şehirde mevcut idi. |
 |
| (foto.09) İtalyan işgali altındaki Lamia. Park Meydanı'ndaki trafik müdürü. |
 |
| (foto.10) Atina, Mesogeia ile bağlantıyı sağlayan Alexandras caddesinde bir otobüs. |
 |
| (foto.11) Palaio sahilinde denizden dönüş kuyruğu. |
 |
| (foto.12) Atina, Kalamaki'de İtalyan askerleri denize gidiyor. |
BİBLİYOGRAFİSİ
Φτερουγίσματα
Çırpınış
Atina: Ikarus (Iκαρος), ?, s.126.
?
roman.
Ψηλά στις Κορφές
Yüksek zirvelerde
Atina: Ikarus (Iκαρος), ?, s.96.
?
öykü.
1965
O Θανασός, το προσφυγάκι της Μικράς ΑσίαςKüçük Asya'nın mültecisi Thanaso
Atina: Damaskos (Δαμασκος), ?, s.146.
?
roman.
Kurtuluş
Atina: Ermis (Ερμης), 24.0 x 17.0 cm, s.128.
fotoğraf albümü.
Η Κατοχη: Φωτογραφικα Τεκμηρια 1941-1944
Meslek: Fotografik Kanıtlar 1941-1944
Atina: Ermis (Ερμης), 24.0 x 17.0 cm, s.216.
fotoğraf albümü.
---
KAYNAKÇA
----, -. (2022).
12.11.2022
son erişim tarihi: 15.12.2023
Paraschos, E.E.M. (2018.a).
Coming home to Aivali, 9.2018
son erişim tarihi: 20.12.2023
Paraschos, E.E.M. (2018.b).
Kydonies, Aivali a remembrance, 9.2018
son erişim tarihi: 20.12.2023
Paraschos, K. (1983).
Η Απελευθερωση, Atina: Ermis (Ερμης).
THE CAMEL BARN LIBRARY
An email from a ghost, 13.10.2010
An email from a ghost: Part II, 28.10.2010
An email from a ghost: Part III, 18.11.2010
An email from a ghost: part IV, 4.11.2010
son erişim tarihi: 20.12.2023
