KİTABİYAT: Zeytin kenti Ayvalık'ta sürdürülebilir destinasyon yönetim modeli

GİRİŞ

Destinasyonlar; turizm pazarından en iyi şekilde faydalanmak, ulusal ve küresel trendlere uyum sağlamak ver rekabet avantajı elde etmek için sürdürülebilir turizm ve sürdürülebilir destinasyon gibi konulara önem vermeleri gerekmektedir. Kaynaklarını yeterli düzeyde değerlendiremeyen,  yaratıcı ile öncü pazarlama faaliyetleri gerçekleştiremeyen ve dolayısıyla sürdürülebilir gelişimi sağlayamayan destinasyonlar global turizm pazarındaki konumlarını kaybederler (Yılmaz, 2014, s. 279). Sürdürülebilir turizm; gelişime tüm paydaşların faydalanacağı bir çerçeveden bakan yaklaşım tarzıdır. Bu bakış açısı; destinasyon yönetim mantığının çok paydaşlı, paylaşımcı, ortak karar ve faaliyet gerçekleştirmeye öncelik veren yapısı ile benzerlik göstermektedir. Paydaşlar tek çatı altında toplanararak bütüncül yaklaşım için yapılması gerekenleri belirlemelidir (Türkay, 2014, s. 234; Artun, 2016, s. 138). 

Turizmde belli bir ilerleme kaydeden birçok destinasyon yerel, bölgesel ya da ulusal düzeyde çeşitli, otoriteler tarafından sürdürülebilirlik odaklı plan, politika, strateji ve uygulamalar yürütmektedir. Destinasyonlar ekonomik kalkınma aracı olarak turizmden yarar sağlamayı rasyonel bir davranış olarak görmekte ve bunu sürdürülebilirlik yaklaşımı ile desteklemeye çalışmaktadır. Sürdürülebilir turizm sayesinde destinasyonlar çevresel kaynaklarını korumakta, sosyal fayda elde etmekte ve ekonomik kalkınma sağlamaktadırlar. Bu faydaların artırılabilmesi için turistik destinasyonda özellikli ürünlerin oluşturulması öncelikli hedef olarak belirlenmektedir. 

Tüm paydaşların tek çatıda toplanmasını gerektiren destinasyon yönetimi; turistik ürünlerin kendine özgü şekilde belirlenmesi, pazarlanması ve ticarileşmesini yönlendiren stratejik, örgütsel ve yönetimsel kararların destinasyon olarak alınmasıdır. Bu kararların hayata geçirilmesi, destinasyon gelişimi ve tanıtılması için ortak çalışmalar yapılması gerekmektedir (Yılmaz, 2014, s. 289). Destinasyon yönetiminin 2 ana fonksiyonu vardır. Destinasyon pazarlaması, destinasyona turistleri çekmek ve onların davranışlarını etkile-mek için yapılan faaliyetleri kapsar. Destinasyon gelişimi ise destinasyon faaliyet ile hizmetlerinin iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için ziyaretçi deneyim kalitesi, insan kaynağının gelişimi, finans, risk sermayesi, kaynak ve kriz yönetim çalışmalarından oluşur (Özdemir, 2014, s.83). Fakat bu çalışmalar, tek başına işletmeler veya yerel halk ile başarılamaz. Birbirinden bağımsız çalışmalar, turizm gelişiminde başarısızlığa yol açabileceğinden farklı çıkar gruplarının aynı amaç etrafında toplanması ve uyumlu çalışmaları için destinasyon paydaşlarına liderlik ve koordinasyon işlevlerini yerine getirecek ve uzun dönemli sürdürülebilirlik stratejilerini oluşturulmasını sağlayacak örgütlerin kurulması önemlidir (Yılmaz, 2014, s.288). Karışık ürün gruplarının temsil edildiği destinasyonların yönetimi ve pazarlanması gibi zor bir sürece ışık tutmak için destinasyon yönetim örgütlerine (DYÖ) ihtiyaç vardır (Özde-mir, 2014, s.82). 

Çalışma, beş ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; araştırmanın yapıldığı Ayvalık destinasyonu turistik açıdan incelenmiştir. İkinci bölümde, sürdürülebilir destinasyon yönetimi kavramı açıklanmıştır. Üçüncü bölümde; sürdürülebilir destinasyon modelleri, zeytin kentleri, sürdürülebilir plan ve uygulamalara sahip örnek destinasyonlar yer almaktadır. Dördüncü bölüm; sürdürülebilir destinasyon yönetimi modeli oluşturmak için yapılan araştırmanın yöntem, bulgular ve yorumlar kısımlarından oluşmaktadır. Son olarak beşinci bölümde ise araştırma sonuçlarına ve sürdürülebilir destinasyon yönetimi için zeytin modeli önerisine yer verilmiştir. (kitaptan alıntıdır: sayfa 1-2)

----------------------------

Dinç, Yakup (1968 - ) ve Kömür, Taner (1983 - ).
Zeytin kenti Ayvalık'ta sürdürülebilir destinasyon yönetim modeli. Ankara: Detay Yayınevi, 2021.
Karton kapak, viii, 128 s.: tbl., hrt. ; 16,0 x 23,5 cm.; Metin Türkçe.

ISBN            : 978-605-254-390-0

DDC             : 338.47

Kaynakça    : 111-127 s.

Dizin            : belge [Ayvalık] üzerinedir.

Hezarfen     : 01505/01727

Geliş Tarihi : 8 Nisan 2022