AYVALIKLI SANATÇI ve DÜŞÜNÜRLER IX: Agapi Mellos Molyviati (Αγάπη Μέλλος Μολυβιάτη)

(foto.01) Agapi Mellos Molyviati (Αγάπη Μέλλος Μολυβιάτη)
(1990, Ayvalık - 1995, Atina)
(kaynak: i-diadromi.gr)

Agapi Molyviatis Mellos (Αγάπη Μολυβιάτη Μέλλος), Helen yazar ve şairdi.

1900 yılında Ayvalık'ta doğdu (foto.02). Babası bir aristokrat olan Michael D. Mellos (Μιχαήλ Δ. Μέλλος) ve annesi ise Vasilikí Giannákou Bimpéla (Βασιλικής Γιαννακού Μπιμπέλα)'dır. Babası, Kafelenya (Κεφαλλονιά)'lı ve annesi ise Midilli (Λέσβος) kökenlidir (Millas,1998:13).

(foto.02) Agapi'nin doğduğu evin mübadele sonrası fotoğrafı.
(kaynak: tanea.gr)

Tümü Ayvalık'ta doğan dört kız kardeşi: Anthipi (Αντίπη), Sofia (Σοφία), Artemis (Άρτεμις), Lena (Λένα) ve  iki erkek kardeşi: Ilias (Ηλίας), Θάνος (Thános) oldu. Agapi ailenin üçüncü çocuğu idi. 

15 Aralık 2023 günü yayımladığım Ilias Mellos Venezis, Agapi'nin erkek kardeşi ve otobiyografisinde bahsettiği kardeşidir (Köksal,2023.b). 

Babası, birinci dünya savaşının patlak vermesi üzerine, 1914 yılında, eşini ve çocuklarını alarak Midilli Adası'na göç etti. Kız kardeşi Artemis, o yıllarda yaygın olan İspanyol gribine yakalanarak öldü. Aile, ateşkesin imzalanması ile tekrar Ayvalık'a döndü (Millas,1998:13). 

Eylül 1922'de, “sabotajcılık” suçlaması ile kardeşi Ilias Mellos Venezis (Ηλίας Μέλλος Βενέζης) tutuklanınca, son Midilli vapuruna kadar Ayvalık'ta kalarak, Teğmen Kemalettin ile birlikte kardeşini kurtarmaya çalıştı. Bu dönem yaşadıkları ve sonra yazdığı mektuplar "On Günün Günlüğü" adıyla, 2005 yılında Türkiye'de de basıldı.

Anadolu mağlubiyetinden sonra, ailesinin tamamı Midilli'ye yerleşti. Ayvalıklı Geórgios Molyviátis (Γεώργιος Μολυβιάτης) ile evlendi. Kocasının işi nedeniyle bir süre Lamia (Λαμία :: Zeytuni)'da yaşadı. Yunanistan Dış İşleri Bakanı olan Petros Molyviatis (Πέτρος Μολυβιάτης) ve Atina'daki İsviçre havayolu şirketi Swiss Air'in yöneticisi olan Antonis Molyviatis (Αντώνης Μολυβιάτης) adlarında iki oğlu oldu.

1976'da ilk şiir kitabı olan "Το πρόσωπο της ζωής" (Hayatın yüzü) ve iki yıl sonra 1978'de kapağını "hemşerisi" Panos Valsamákis (Πάνος Βαλσαμάκης) tarafından tasarlanan "Σονέτα" (Soneler) kitaplarını yayımladı (Köksal,2023.a).

1981 yılında yayımladığı "Το χρονικό των 10 ημερών" (10 günün günlüğü) ile "Abdi İpekçi Barış ve Dostluk  Ödülü" ve "Hestia Yeni Smyrna Ödülü"nü aldı. Bu kitap 1986'da Yunanistan'da yeniden basıldı (Köksal,2015).

1995 yılında, 95 yaşında Atina'da öldü.

BİBLİYOGRAFİSİ

1976

Το πρόσωπο της ζωής

(Hayatın yüzü)

Atina: [yay. y], 21.0 x 26.0 cm, s. 61.

1978

Σονέτα

(Soneler)

Atina: Lolkos (Ιωλκός), ? cm, s. 64.

1981

Το χρονικό των 10 ημερών

(10 günün günlüğü)

Atina: [yay. y], 14.0 x 21.0 cm, s. 135.

----

KAYNAKÇA

Köksal, H.K. (2015).

    KOMŞUM VENEZİS...

    son erişim tarihi: 16.12.2023

Köksal, H.K. (2023.a).
    AYVALIKLI SANATÇILAR III: Panos Valsamákis (Πάνος Βαλσαμάκης)

    son erişim tarihi: 16.12.2023

Köksal, H.K. (2023.b).
    AYVALIKLI SANATÇILAR VIII: Ilias Mellos Venezis (Ηλίας Μέλλος Βενέζης)

    son erişim tarihi: 16.12.2023

Milas, H. (1998).

    Ayvalık ve Venezis: Yunan edebiyatında Türk imajı, İstanbul: İletişim Yayınları.

Molivyatis, A. (2005).

    On günün günlüğü, (çev.) Kosta Sarıoğlu, İstanbul: Albatros Yayıncılık.